Page 22 - may53

๒๐
นอกสีขาว คอปิด ติดกระดุมตลอด ๕ เม็ด รู่จักกันในชื่อว่า
เสื้อราชปะแตน แต่ยั งคงนุ่งผ้าม่วงสีกรมท่ าเหมือนเดิม
นิยมสวมหมวกแบบยุโรปหรือหมวกหางนกยูง ถือไม้เท้า
ต่อมาโปรดให้นุ่งกางเกงขายาวแทน เป็ นผลให้ประชาชน
เริ่มนิยมนุ่ งกางเกงขายาวและสวมหมวกกะโล่กันขึ้นบ้าง
ในตอนปลายรัชกาล การไว้ผมของชายไทยนั้นนิยมตัด
ยาวอย่างฝรั่งมี ทั้งหวีแสกและหวีเสย นอกจากนี้ยังมี
ทรงผมอีกทรงหนึ่ งเกิดขึ้นด้ วยเหตุที่ข้าราชการบางคน
ยังนิยมทรงมหาดไทยได้ ให้ช่ างตัดผมรอบศี รษะไว้ข้าง
บนยาวคล้ายทรงมหาดไทยเรียกว่า ผมรองทรง
การแต่งกายของผู้หญิงได้ดัดแปลงเรื่ อยมาแต่
ส่วนใหญ่ยังคงนุ่งโจงกระเบน สวมเสื้ อกระบอกคอกลม
หรือคอตั้งเตี้ย ๆ แขนยาว ชายเสื้อเพี ยงเอว ห่มแพรจี บ
ตามขวางสไบเฉียงทับบนเสื้อ สวมรองเท้าบู๊ตและถุงเท้า
หุ้มตลอดน่อง หลังจากพระบาทสมเด็จพระจุ ลจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัวเสด็จกลับจากยุโรปใน พ.ศ. ๒๔๔๐ การแต่งกาย
ได้วิวัฒนาการไปอีก ผู้ หญิงนุ่งโจงกระเบน ใช้เสื้ อตัด
แบบยุโรป สวมถุงเท้า รองเท้า แบบเสื้อที่นิยมมากคือ
เสื้อแขนพองแบบฝรั่ ง คอตั้ง แขนยาว ต้นแขนพอง
คล้ายขาหมูแฮม เรียกว่าเสื้อขาหมูแฮม ในตอนปลาย
รัชกาล ตัวเสื้อนิยมใช้ ผ้าแพร ผ้ าไหม ผ้าลู กไม้ ตัดแบบ
ตะวันตก คอตั้งสูง แขนยาวฟูพองหรือระบายลูกไม้ เป็น
ชิ้น ๆ รอบแขนเสื้อ บางที เอวเสื้อจีบเข้ารู ป บางที่คาด
เข็มขัดสวมถุ งเท้ายาว รองเท้ าส้นสูง หญิ งชาวบ้านนุ่ง
โจงกระเบนและห่มผ้าแถบเช่นเดิม เด็กนุ่งโจงกระเบน
ไม่ใส่ เสื้อ แต่ถ้ าออกงานจะใส่เสื้อคอกระเช้าติดลูกไม้ถ้า
แต่งเต็มที่ก็จะเป็นเสื้อแขนยาว คอปิด แต่งด้วยลูกไม้
สวมถุงเท้า รองเท้า ทรงผมนั้นเลิกไว้ผมปีกมาไว้ผมยาว
แทน เริ่มใช้ เครื่องสำ �อางอย่างชาวตะวั นตกบ้าง นิยม
เครื่องประดับสร้ อยข้อมือ สร้อยคอ สร้ อยตัว แหวน
กำ�ไลต่างหู เข็มขัด ทอง เงิ น นาค นอกจากจะกำ�หนด
เครื่องแต่งกายแล้วยังออกประกาศฉบับต่าง ๆ เกี่ยวกับ
การแต่งกายเพื่อให้ประชาชนปฏิบัติ เช่น ประกาศห้าม
คนแต่งตัวไม่สมควรมิให้ไปมาในพระราชฐานที่เสด็จออก
กล่าวคื อ ห้ามผู้ ที่ไม่สวมเสื้ อหรือสวมเสื้ อชั้นใน นุ่ ง
กางเกงขาสั้นเหนือเข่านุ่งผ้ายักรั้งไม่ปิดเข่ า สวมรองเท้า
ไม่ใส่ถุงเท้า ตลอดจนเด็กเปลือยกายเข้ามาในพระราชวัง
ชั้ นนอกด้านหน้ าและบริเวณวัดพระศรี รัตนศาสดาราม
ถ้าฝ่าฝืนจะถูกปรับหรือถูกจับขัง อีกฉบับหนึ่งคือ ประกาศ
ห้ามการแต่งกายไม่สมควร ห้ ามผู้นุ่งผ้ายักรั้ง หญิงเปลือย
อกหรื อแต่งกายไม่เรี ยบร้อย เด็กไม่ นุ่งผ้าไม่ สวมเสื้อ
เดิ นไปมาตามถนน แม่น้ำ�หรืออยู่ ในบ้านริมถนน ริมแม่น้ำ�
ถ้ าฝ่าฝืนจะถูกปรับ
ถึงสมัยรัชกาลที่ ๖ ความเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ
ค่อนข้างไปทางตะวันตกมากขึ้น แฟชั่นใหม่สำ �หรับสตรี
คือ การนุ่งผ้าซิ่น การนุ่งโจงกระเบนสำ�หรับสาว ๆ ค่ อย
หายไปใส่เสื้อรัดรูปแบบต่าง ๆ แขนยาว สวมรองเท้าส้นสูง
ลำ �ดับต่ อมาก็เปลี่ยนเป็นนุ่งกระโปรง ส่ วนทรงผมเริ่มมี
ผมบ๊อบ ผมยาวเกล้ามวย และนิยมใช้ที่คาดผมด้วย ซึ่ง
นับว่าเป็ นการเปลี่ยนแปลงที่เป็นจุดแตกต่างจากรัชกาล
ที่ผ่านมา
การแต่ งกายคล้ ายชาวตะวันตกเด่ นชัดขึ้ นใน
รั ชกาลที่ ๗ ซิ่ นที่นุ่งยาวเปลี่ยนเป็ นผ้าถุงสำ�เร็จสวมเสื้อ
หลวมไม่เข้ารูป ตัวยาว แขนสั้นหรือไม่มี แขน ตกแต่ง
ด้วยโบ และระบายเหมือนของฝรั่ง เลิกสะพายแพรใส่
สายสร้ อยและต่างหูยาวแบบต่าง ๆ ผมปล่อยยาวแต่ไม่
ประบ่า และเริ่ มดัดเป็นลอนในรัชกาลนี้คนไทยได้ไปศึกษา
ในต่ างประเทศมากขึ้น ประกอบกับภาพยนตร์ฝรั่งกำ�ลั ง
เฟื่ องฟู จนเป็ นอิทธิผลในการนำ �แฟชั่นเข้ามาเผยแพร่
ผู้ หญิ งหั นมานุ่ งกระโปรงกั นบ้ างประปรายในกลุ่ม
คนบางพวก กระโปรงเป็นแบบ ๔ ตะเข็บ ๖ ตะเข็บ
ในพุทธศักราช ๒๔๗๘ กำ�หนดเป็นพระราชบัญญัติ
การแต่งกายข้าราชการพลเรือนเลิกนุ ่งผ้าม่วงโจงกระเบน
โดยเด็ดขาด เปลี่ยนเป็นกางเกงขายาวตามแบบสากล
ราษฎรทั่ วไปเมื่อเห็นข้าราชการนุ่ งกางเกงขายาวก็ทำ�ตา
มอย่ างกันขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งนิยมแต่งแบบสากลกัน
มาถึงปัจจุบัน
การแต่ งกายได้รั บความสนใจจากรัฐบาลอี กใน
ยุ คสมัยของจอมพล ป.พิบูลสงคราม ออกพระราชบัญญัติ
พระราชกฤษฎี กา และประกาศต่ าง ๆ เกี่ยวกั บเรื่อง
การแต่งการของชาวไทยหลายฉบับ ออกประกาศห้ามผู้
แต่ งกายไม่สมควรปรากฏตัวในที่สาธารณะ กางเกงแพร
ถู กมองว่ าไม่สุภาพและเป็ นวัฒนธรรมจี นมีการกำ �หนด
แนวทางในการแต่ งกายสำ�หรับประชาชนไว้ด้วย บังคับ