Page 21 - may53

๑๙
แล้วเอาชายข้างหนึ่งพาดบ่า ทิ้ งชายลงไปข้างหลั งเรียกว่า ห่มสไบเฉียง
หญิงสาวหรือหญิงกลางคนนิยมห่ม โดยมากมักเป็นคนชั้นสูงหรือคนมี
ฐานะ วิธีที่ ๓ ห่มตะเบงมานโดยเอาผ้าคาดตัวแล้วเอาผ้าทั้งสองที่เท่ากัน
มาคาดอกไขว้ขึ้นไปผู กกันไว้ ที่ต้นคอ การห่มแบบนี้นิยมห่มเมื่อทำ�งาน
หนัก วิธีที่ ๔ คล้องคอให้ชายผ้ าห้อยลงมาข้างหน้าเท่ากั น การห่มแบบนี้
ต้องสวมเสื้อด้วย ห่ มทั้งหญิงสาวและหญิงกลางคนขึ้นไป และมักห่มไป
เที่ยวหรือไปงานรื่นเริงต่าง ๆ เด็กหญิงชายโดยทั่วไปไม่สวบเสื้อผ้ากันเลย
จนประมาณ ๔ – ๕ ขวบ เด็กหญิงจะมีปิ้งปิดอวั ยวะเพศ เมื่อโตขึ้นจะ
แต่งกายตามแบบผู้ ใหญ่ ส่วนทรงผมนั้นผู้ชายจะไว้ผมทรงมหาดไทยหรือ
ทรงหลักแจว ซึ่งเป็นทรงผมที่ต้องโกนผมรอบศีรษะ เหลือเป็นหย่อมแต่
บนกลางกระบาลส่วนหนึ่ ง หญิงไว้ผมปีกคือไว้ยาวเฉพาะบนกลางศีรษะ
ควั่นผมรอบศีรษะเป็นรอยจนเห็นขอบชัดเจน บางคนอาจปล่อยจอนที่ข้าง
หูให้ยาวลง แล้วยกขึ้นทั ดหู เรียกว่าจอนหู เด็ กทั้งหญิงชายส่วนใหญ่จะ
ไว้ผมจุก มีผมแกละ โก๊ะ และเปียบ้าง จนอายุ ๑๑ – ๑๓ ปี จึงโกนจุก
และไว้ผมตามแบบผู้ ใหญ่
ต่อมาในรัชกาลที่ ๔ ซึ่งเป็นระยะแห่งการติดต่อสั มพันธ์กับประเทศ
ตะวันตก พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเห็นความจำ�เป็นใน
การติดต่อค้าขายกับประเทศตะวันตกและเพื่อป้องกันอันตราย อันเกิด
จากการตกเป็นเมืองขึ้ นของประเทศเหล่านั้น ดังนั้นเพื่ อความอยู่รอด
และความเจริญก้าวหน้าของประเทศ นโยบายหนึ่งก็ คือการเปลี่ยนแปลง
ขนบธรรมเนียมประเพณีบางประการให้เจริญทัดเทียมนานาอารยประเทศ
ทรงโปรดให้สวมเสื้อเข้าเฝ้ าเป็นครั้งแรก เปลี่ ยนทรงผมเป็นไว้ยาวอย่าง
ฝรั่ง ถึงกับเป็นผู้ นำ�ในการไว้ผมยาว แม้กระนั้นก็ยังไม่เป็ นที่แพร่หลาย
บรรดาเจ้านาย ขุนนาง ยังคงนุ่งผ้าผืนเดียวไม่สวมเสื้อโดยยึดถือประเพณี
เดิมอย่างเคร่งครัด การเปลี่ยนแปลงการแต่ งกายมาชัดเจนเป็นระเบียบ
แบบแผนและค่อย ๆ พัฒนาเป็นแบบตะวันตกที่ละเล็กละน้อย ในสมัย
รัชกาลที่ ๕ เป็นต้ นมา ในครั้ งแรกทรงกำ�หนดเครื่องแบบทหารและ
พลเรือน ฝ่ ายทหารมีทั้งเครื่องแบบเต็มยศและเครื่องแบบปกติ ฝ่าย
พลเรือนมีแต่เครื่องแบบเต็ มยศเท่านั้น เครื่องแบบของฝ่ายพลเรื อน
เป็ นเสื้อสีกรมท่า ปักทองที่ คอและข้อมือ ในเวลาปกติใช้เสื้อขอปิ ดผูก
ผ้าผูกคออย่างฝรั่งทั้ งฝ่ายทหารและฝ่ายพลเรือน นุ่ งผ้าม่วงสีกรมท่ า
และกำ�หนดให้สวมถุงเท้ารองเท้ าด้วย นับได้ ว่าชายไทยสมั ยต้นรัชกาล
นี้ได้ปรับปรุ งการแต่งกายตามแบบประเพณีนิยมสากลของชาวตะวันตก
เป็นครั้งแรกและยังมีวิวัฒนาการต่อมา จะเห็นได้ว่าในระยะหลังจาก
กลับจากเสด็จประพาสที่อินเดีย ใน พ.ศ. ๒๔๑๔ ทรงพระราชดำ�ริว่า การ
สวมเสื้อนอกแบบฝรั่งซึ่งต้องมี เสื้อเชิ้ ตสวมข้างในและยั งมีผ้าผูกคออีก
ไม่เหมาะสมกับสภาพอากาศของเมืองไทย จึงโปรดให้ ดัดแปลงเป็นเสื้อ