Basic HTML Version
๒๗
ประยุ
กต์
ใช้
ยั
งทำ
�ได้
อย่
างจำ
�กั
ด ในขณะที่
วรรณกรรมมุ
ข
ปาฐะบางประเภทเริ่
มมี
ผู้
รู้
ที่
สามารถถ่
ายทอดได้
น้
อยลง
วรรณกรรมบางอย่
างหายไปกั
บการเสี
ยชี
วิ
ตของผู้
เฒ่
าผู้
แก่
บางอย่
างหายไปกั
บการเลิ
กมี
พิ
ธี
กรรมนั้
นๆ เช่
น บททำ
�ขวั
ญ
ควาย หลายถิ่
นไม่
มี
ใครจำ
�ได้
เพราะปั
จจุ
บั
นไม่
มี
การทำ
�ขวั
ญ
ควายแล้
ว
หน่
วยงานที่
น่
าจะทำ
�หน้
าที่
ดู
แลและส่
งเสริ
มสนั
บสนุ
น
การศึ
กษาวิ
จั
ยมรดกวั
ฒนธรรมของชาติ
ด้
านวรรณกรรม ทั้
ง
วรรณกรรมมุ
ขปาฐะและวรรณกรรมที่
เป็
นเอกสารตั
วเขี
ยน
ได้
แก่
กระทรวงวั
ฒนธรรม กระทรวงศึ
กษาธิ
การ สถาบั
น
การศึ
กษา องค์
กรปกครองส่
วนท้
องถิ่
น เป็
นต้
น
ในที่
นี้
ผู้
เขี
ยนใคร่
ขอเสนอแนวทางการอนุ
รั
กษ์
วรรณกรรมมุ
ขปาฐะและวรรณกรรมที่
เป็
นเอกสารตั
วเขี
ยน
ดั
งนี้
แนวทางการอนุ
รั
กษ์
วรรณกรรมมุ
ขปาฐะ
มี
๓ขั้
นตอน
ดั
งนี้
๑. การศึ
กษาสถานภาพ
การศึ
กษาสถานภาพของการรวบรวมและเก็
บ
รั
กษาข้
อมู
ลของวรรณกรรมมุ
ขปาฐะเป็
นเรื่
องสำ
�คั
ญ เพราะจะ
ช่
วยให้
วางแผนการดำ
�เนิ
นการส่
งเสริ
มสนั
บสนุ
นการรวบรวม
ข้
อมู
ลและการแบ่
งหน้
าที่
ในการเก็
บรั
กษาข้
อมู
ลต่
อไป
หน่
วยงานในกระทรวงวั
ฒนธรรมน่
าจะดำ
�เนิ
นการจั
ดประชุ
ม
เชิ
งปฏิ
บั
ติ
การ โดยขอความร่
วมมื
อจากสถาบั
นการศึ
กษาและ
สำ
�นั
กงานวั
ฒนธรรมจั
งหวั
ดทั่
วประเทศ ให้
ร่
วมประชุ
มและ
รายงานสถานภาพการดำ
�เนิ
นงานของแต่
ละหน่
วยงานใน
การค้
นคว้
าวิ
จั
ย การเก็
บรวบรวมข้
อมู
ลประเภทนี้
คุ
ณภาพ
ของสถานที่
และวั
สดุ
ที่
เก็
บ ตลอดจนการจั
ดระบบเพื่
อความ
สะดวกในการค้
นคว้
า
๒. การส่
งเสริ
มสนั
บสนุ
นการรวบรวมข้
อมู
ลและ
การวิ
จั
ย
ดำ
�เนิ
นการดั
งนี้
๒.๑ เร่
งส่
งเสริ
มสนั
บสนุ
นการรวบรวมข้
อมู
ล
โดยให้
ทุ
นสนั
บสนุ
น มี
การจั
ดอบรมวิ
ธี
การเก็
บข้
อมู
ลอย่
าง
ถู
กวิ
ธี
ทางคติ
ชนวิ
ทยา โดยบั
นทึ
กรายละเอี
ยดข้
อมู
ลทั้
งที่
เป็
น
ตั
วบทและบริ
บท เพื่
อให้
ได้
ข้
อมู
ลที่
มี
คุ
ณภาพ ทั้
งนี้
อาจ
ส่
งเสริ
มสนั
บสนุ
นให้
ครู
บาอาจารย์
นั
กศึ
กษา ดำ
�เนิ
นการโดย
ร่
วมมื
อกั
บชุ
มชนในท้
องถิ่
น เพื่
อให้
ท้
องถิ่
นเห็
นความสำ
�คั
ญ
ของมรดกวั
ฒนธรรมของตนจะได้
ช่
วยกั
นอนุ
รั
กษ์
นายก
สมาคมนั
กคติ
ชนวิ
ทยาของสาธารณรั
ฐเวี
ยดนามเคยเล่
าให้
ผู้
เขี
ยนฟั
งว่
า สมาคมนั
กคติ
ชนวิ
ทยาของสาธารณรั
ฐเวี
ยดนาม
มี
สมาชิ
กกว่
า ๑๐๐๐ คน มี
ทั้
งนั
กวิ
ชาการและชาวบ้
าน
การรวบรวมวรรณกรรมประเภทมหากาพย์
พื้
นบ้
านใน
สาธารณรั
ฐเวี
ยดนามซึ่
งดำ
�เนิ
นการสำ
�เร็
จเรี
ยบร้
อยแล้
วนั้
น
ก็
เป็
นผลงานของนั
กวิ
ชาการร่
วมกั
บชาวบ้
าน
๒.๒ ส่
งเสริ
มสนั
บสนุ
นการทำ
�วิ
จั
ยด้
านนี้
ให้
มากขึ้
น โดยมี
การวางแผนเป็
นระยะๆ เช่
น แต่
ละ ๓-๕ ปี
จะส่
งเสริ
มการวิ
จั
ยด้
านใด จะช่
วยให้
ได้
ข้
อมู
ลเป็
นกลุ่
มก้
อน
และได้
องค์
ความรู้
ที่
เป็
นประโยชน์
อย่
างกว้
างขวาง และเป็
น
รู
ปธรรมอย่
างชั
ดเจน
๓. การเก็
บรั
กษาข้
อมู
ล
จั
ดให้
มี
หน่
วยงานที่
เก็
บรั
กษาข้
อมู
ลให้
คงทน
ยั่
งยื
น เป็
นระบบ และทั
นสมั
ย นอกจากในสถานศึ
กษาแล้
ว
ควรมี
หน่
วยงานทำ
�หน้
าที
เก็
บรั
กษาข้
อมู
ลวรรณกรรมมุ
ขปาฐะ
ที่
เป็
นหอวั
ฒนธรรมมุ
ขปาฐะ (Archives) ระดั
บท้
องถิ่
นและ
ระดั
บชาติ
มี
สถานที่
ซึ่
งก่
อสร้
างอย่
างมั่
นคง แข็
งแรง ควบคุ
ม
อุ
ณหภู
มิ
ให้
เหมาะสมตลอดเวลา สามารถเก็
บรั
กษาวั
สดุ
ที่
บรรจุ
ข้
อมู
ลวรรณกรรมมุ
ขปาฐะในท้
องถิ่
นและทั่
วประเทศ
ให้
คงทน ยื
นนาน และเป็
นระบบสะดวกแก่
การศึ
กษาค้
นคว้
า
การอนุ
รั
กษ์
วรรณกรรมลายลั
กษณ์
๑. การศึ
กษาสถานภาพ
สำ
�รวจสถานภาพการดำ
�เนิ
นงานของหน่
วยงาน
ต่
าง ๆ ในการเก็
บรวบรวมวรรณกรรมเอกสารตั
วเขี
ยนของ
หน่
วยงานต่
าง ๆ ทั่
วประเทศ เพื่
อจะได้
มี
แนวทางในการ
ดำ
�เนิ
นงานด้
านอนุ
รั
กษ์
ต่
อไป นอกจากหอสมุ
ดแห่
งชาติ
แล้
ว
หน่
วยงานในสถาบั
นการศึ
กษาบางแห่
งได้
ดำ
�เนิ
นการไปบ้
าง
แล้
ว เช่
น สถาบั
นวิ
จั
ยสั
งคม มหาวิ
ทยาลั
ยเชี
ยงใหม่
ได้
ร่
วม
มื
อกั
บมู
ลนิ
ธิ
ไทย-เยอรมั
นดำ
�เนิ
นการรวบรวมและถ่
ายสำ
�เนา
คั
มภี
ร์
ใบลาน