Page 27 - sep53

๒๕
สังคมไทยเป็ นสังคมที่มี ความหลากหลายในด้าน
วัฒนธรรม และเป็นสั งคมที่มีความมั่งคั่ งด้านวรรณกรรม
วรรณกรรมในสังคมไทยจึ งมีทั้งที่ถ่ายทอดเป็ นภาษาไทย
ภาษาตระกูลไทและภาษาตระกูลอื่น ผู้ที่พูดภาษาตระกูลไท
ได้อพยพโยกย้ายมาจากประเทศอื่นเข้ามาอยู่ในสังคมไทย
ด้วยสาเหตุต่ างๆกัน ในหลายยุคหลายสมัยมี จำ�นวนหลาย
กลุ่ม เช่น ลาวโซ่ง ลาวพวน ลาวแง้ ว ลาวครั่ง ลาวตี้ ลาว
หลวงพระบาง ลาวเวียง ไทใหญ่ ไทลื้อ ไทขึน ซึ่งบางทีก็เรียกว่า
ไทยโซ่ง ไทยพวน ไทยแง้ว ไทยใหญ่ ไทยลื้อ ไทยเขิ น
หรือไทยขึน เพื่ อบ่งบอกว่าปัจจุบั นเป็นสมาชิกในสังคมไทย
ผู้ ที่อพยพโยกย้ ายเข้ ามาได้นำ �วรรณกรรมของกลุ่มตน
เข้ ามาด้ วย ทั้งวรรณกรรมมุ ขปาฐะและวรรณกรรม
ลายลักษณ์ เช่นเดียวกั บ ผู้ที่สืบเชื้อสายจากกลุ่มชาติพันธุ์อื่น
หลายกลุ่ม บางกลุ่มก็อาศัยบนผืนแผ่นดินนี้ มานานและบาง
กลุ่มก็อพยพเคลื่ อนย้ายเข้ามาในภายหลัง เช่น มอญ ละว้า
เขมร กะเหรี่ยง ม้ง เย้ า อ่าข่า มูเซอร์ ฯลฯ กลุ่มชนเหล่านี้
ทุกกลุ่มมีวรรณกรรมมุขปาฐะถ่ายทอดกันมา และบางกลุ่ม
ก็มีวรรณกรรมลายลักษณ์ด้วย ดังหลั กฐานที่ปรากฏในงาน
วิจัยและวิทยานิพนธ์ด้านคติชนวิทยาและวรรณกรรมท้องถิ่น
ของสถาบันการศึกษาหลายแห่ง
บทความนี้มุ่งกล่าวถึงแนวทางการอนุรักษ์วรรณกรรม
๒ ประเภทที่มีการสร้างสรรค์และสืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น
ได้แก่ วรรณกรรมมุขปาฐะและวรรณกรรมลายลักษณ์ที่อยู่
ในรูปเอกสารตัวเขี ยน วรรณกรรม ๒ ประเภทนี้ ถ้าหากขาด
การดูแลรักษาอย่างดี ก็อาจเสื่อมสูญไปตามกาลเวลาอย่าง
น่าเสียดาย
วรรณกรรมมุขปาฐะหมายถึงวรรณกรรมที่ถ่ายทอด
กันด้วยการบอกเล่ า หรือขับเป็ นทำ�นอง มีหลายประเภท
ได้แก่ ตำ�นาน นิทาน ภาษิ ต ปริศนาคำ �ทาย บทสวดใน
พิธีกรรมต่างๆ รวมทั้งเพลงพื้นบ้ านซึ่งมีทั้งเพลงของผู้ ใหญ่
และเพลงสำ�หรับเด็ก
ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.ประคอง นิมมานเหมินท์