Page 35 - june53

๓๓
คุณครูหลวงประดิษฐ์ฯ จะเอาไม้เสียบหลังเลย แล้วผู กหลัง
ติดไม้นี่ ให้นั่งตัวตรงให้ ได้ ก็เลยนั่งตรงมาตลอด ท่ านก็จะ
สอนแบบประเภทไม่ได้คิดอะไรเลย ตั้ งใจสอนอย่างเต็ มที่...
ผมมาถึงตอนแรกก็เรียนระนาดกับคุ ณครูเลย เพราะเครื่อง
ดนตรี อย่างอื่นผมเป็นมาแล้ว ระนาดนี่...เขาเรียกไล่ ระนาด
มาตอนแรกก็ไล่ชั่วโมงเดียว หนักๆ เข้าก็ ๒ ชั่วโมงเลยตี
ไม่หยุด ตีไวๆ เลย ครูท่านก็มาเฝ้าดู ระนาดน่ะไม่ยากหรอก
ต้องอาศัยขยัน... ครูท่านเรียกผมว่ า “เผือดน้ อย” เพราะ
นายเผื อดซึ่งเป็นนักระนาดรุ่ นพี่นี่เขาจะตี ระนาดไวที่สุดใน
ศิษย์ ของครู ท่านจะสอนกลเม็ดเคล็ดลับอะไรทุกอย่าง ๑๑ ปี
แน่ะที่ผมเรียนกับครู ใน ๑๑ ปีนี่ครูจะสอนตลอด...กลางคืน
ยังสอนเลย สอนวิธี แต่งเพลงด้วย เวลานวดให้คุณครู ท่าน
ก็จะสอนให้ร้องด้วย นิสัยก็ห้ามอวดดี ห้ ามหยิ่ง...
...ลักษณะสมั ยก่อนจะมีการประกวดประชันกันแบบที่
เห็นในหนังเรื่อง “ระนาดเอก” อย่างนั้นเลย หนังเรื่องนี้ผม
ก็เป็นกรรมการด้วย... การประชันกันนี่ จะไม่ดี ก็ตอนที่ เราไป
ประชันกับคนที่ฝีมื ออ่อนกว่า ไม่ดี ถ้าเท่ าๆ กัน ดี ถ้าประชัน
กันแล้วอีกข้างหนึ่งอ่อนกว่า เราก็ทำ �เขาไม่ลง...”
ด้วยความที่ครูอุทัยมีฝีมือที่จัดจ้าน มีปฏิภาณไหวพริบ
ที่ยอดเยี่ ยม และลักษณะพิเศษเฉพาะตนที่สร้างความพอใจ
ให้กับครูหลวงประดิษฐ์ ฯเป็นอย่างยิ่ง จนได้เอ่ยคำ�พูดออกมา
ว่า “ทั ยเป็นคนฉลาดดี เอาไปไหนไม่อายใคร มี ความขยัน
มีนิ สัยเรียบร้ อย” จึงทำ �ให้ครูอุทัยได้ ติดตามรับใช้ ครูหลวง
ประดิษฐ์ฯไปทุกหนทุกแห่ง ครู อุทัยเล่าให้ฟังว่า “สมัยนั้ น
ตอนผมติดตามคุณครูหลวงประดิษฐ์ฯไปเล่ นดนตรีไทย ผม
ได้ ประสบการณ์ เยอะเลย คือ คุณครู จะให้ฟังนักดนตรี
ทุกคน แล้วแต่ละคนจะมีเทคนิคที่เราไม่เคยเรียน จะออกมาเลย
เราก็จำ�ไว้ลูกกลเม็ดอะไรพวกนี้ บางทีบ้ านนอกเขาก็ไม่รู้ว่าที่
เขาตีน่ะดี แต่เขาไม่รู้ พอให้ตีอีกทีก็จำ�ไม่ได้แล้ว มันออกมาเอง
ตรงนี้ก็ทำ�ให้เราได้ความรู้...”
เมื่ อครูอุทั ยอายุครบที่ จะอุปสมบท คุ ณครูหลวง
ประดิ ษฐ์ ฯ ได้มี เมตตาจั ดการอุ ปสมบทให้ หลังจาก
ลาสิกขาบทท่านเห็ นความสามารถที่โด่ดเด่นในเชิงดนตรีไทย
จึ งให้ ครูอุ ทัยกลั บไปตั้ งวงดนตรี ไทยที่ อัมพวา จั งหวัด
สมุทรสงคราม และตั้งชื่อให้ว่า “วงไทยบรรเลง” ด้วยความ
กตัญญู ยึ ดถือคำ �สอนครูอุทัยจึงได้มุ่งมั่ นถ่ายทอดความรู้ ให้
กับลูกศิษย์ซึ่งเป็นเด็กแถวละแวกบ้านทั้งใกล้และไกล คนใน
ที่มีฝีมื อเก่งกาจก็ให้ ออกงานแสดงได้ เมื่อมีการประชันฝี มือ
ก็จะส่งวงดนตรีไทยบรรเลงเข้าประชัน ในปั จจุบันวงไทย
บรรเลง เป็นวงดนตรีไทยที่มีชื่อเสียงที่สุดวงหนึ่งของจังหวัด
สมุทรสงคราม ได้รับรางวัลชนะเลิศจากการส่ งวงประชัน
หลายครั้ง เยาวชนจากวงไทยบรรเลงจะได้รับการคัดเลือก
เป็ นยุวชนในพระบรมราชู ปถัมภ์ ของมู ลนิธิ ราชานุสรณ์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้ านภาลัย ต่อมาเมื่อวงไทย
บรรเลงเป็นปึกแผ่นแล้วครู อุทัยได้มอบหมายให้ นายสมัคร
แก้วละเอียด น้องชายเป็นผู้ ควบคุมดู แลวง
ภายหลังครูอุทัยได้ มีโอกาสไปเผยแพร่ศิลปะดนตรี
ไทยที่ต่ างประเทศ ท่านเล่าว่า “ผมได้มี โอกาสไปเผยแพร่
ศิลปะดนตรีไทยที่ต่ างประเทศกับคุณหญิงชั้น ศิลปบรรเลง
ก็ไปตีระนาด เผอิญเราอ่านโน้ตสากลได้ เราก็เลยไปเล่นเข้ า
กับสากลได้ ถ้ าคนไปไม่รู้โน้ ตก็ยุ่งเหมือนกัน แล้วก็สอนเด็ก
ที่นั่นด้ วย โดยมากชอบเรียนขิม ทั้งเด็กไทยเด็กฝรั่ง ฝรั่งจะ
ชอบฟังแบบตีเกรี้ยวกราด ตีเพราะๆ หวานๆ เขาฟังไม่รู้เรื่อง
ต้องตีแบบมีลูกเล่นสวี้ ดสว๊าด เช่น ตีกวาดเร็ วๆ...
...แล้วต่อมาก็ ไปยุโรปกับครุศาสตร์ ตอนนั้นสอนอยู่
ครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เขาเชิญไป ประเทศที่
ชอบดนตรีไทยมากก็คือ ออสเตรีย เมืองโมซาร์ทน่ะ (วอล์ฟกั ง
อมาเดอุส โมซาร์ท นักประพันธ์ ดนตรีคลาสสิกชาวออสเตรีย
ที่มีชื่อเสียงก้องโลก) เราต้องตีอย่างคนรู้ เอกดนตรีนะ เพราะ
ถึงเขาเป็นฝรั่ งเขาก็รู้ว่าอะไรดี ไม่ดี แล้วเขาจะให้เล่นดนตรี
ร่วมกันในโบสถ์ ผมใช้ซอเล่ นมันมีเสียงครึ่งๆ เขาเรียก