Page 46 - july53

๔๔
แม่น้ำ�โขง ทำ�การบ้านมาอย่างดี ด้านเจ้าของพื้นที่ ผศ.ดนุพล
ไชยสินธุ์ มหาวิทยาลั ยราชภัฎเลย เชื่อมโยงระหว่างเรื่องราว
ในพงศาวดารและจดหมายเหตุอีสาน
ครึ่งวั นของภาคเช้ าวันสุ ดท้ ายมี ๒ ห้องย่ อย
ซึ่งเป็ นประเด็ นเกี่ ยวกับวงการการศึ กษาในห้ องที่ หนึ่ ง
นั้น “ปัญหาการศึ กษาไทยการอ่ านกับวาระแห่งชาติ ”
ซึ่ง ดร.สุเทพ บุญเติม ผอ.สพท.เลย เขต ๒ แม่ งานหลัก
ของงานนี้ และ ยุทธ โตอดิเทพย์ นายกสมาคมนักกลอนฯ
รวมเป็นวิทยากร โดยมี พินิ จ นิลรัตน์ กรรมการสมาคม
นักเขี ยนฯ เป็ นผู้ดำ �เนิ นรายการ อีกห้องหนึ่ งเป็นเรื่อง
“สังคมไทยกับบริบทความรู้ทางเลือก” ดำ�เนิ นรายการ สุมาลี
สุวรรณกร ประธานสโมสรนักเขียนภาคอีสาน ผู้ ร่วมเสวนา
ณรงค์ ชินสาร อดี ต ผอ.สพท.นครพนม เขต ๑ บอกเล่า
ถึงกิ จกรรมที่สร้ างบรรยากาศความรู้ ทางเลือกที่ เรียนรู้
ได้ดี กว่าในห้ องเรียน สามารถ จั นทร์ สูรย์ สำ �นักงาน
ศิลปวัฒนธรรมร่ วมสมัย พู ดถึงศิลปะหลายแขนงที่ถูกนำ �
เสนอผ่านภาพยนตร์ ขณะที่ โชติช่วง นาดอน พู ดถึงขงจื้อ
และภูมิปั ญญาตะวันออก
ก่อนที่ คำ�หมาน คนไค หรือ อ.สมพงศ์ พละสู รย์
ผู้เขียนนวนิยายเรื่อง ครูบ้านนอก บรรยายในหัวข้อ การศึกษา
ทางเลือกจากครรค์ มารดาถึงเชิงตะกอน ส่ วนหนึ่งของ
ปาฐถกถา ครูนักเขียน กล่าวถึงการศึกษาไว้ว่า
‘เรื่องระบบการศึ กษาของไทยที่ไม่ พัฒนาเพราะ
ไปสนใจแต่การปรั บหลักสูตร ปรั บโครงสร้างการบริ หาร
ตัวหลักสู ตรคือว่าให้ เรียนวิชาอะไร แล้วจุดมุ่งหมายหรือ
objective เขียนไว้หรูหรา เป็นคำ�พูดที่หรูหรา แต่จริงๆ แล้ว
ตัวการศึกษาที่ สำ�คัญคือ instruction หมายถึงการจั ดการ
เรียนรู้หรือการดำ�เนิ นการสอนสำ �คัญยิ่งกว่าตั วหลั กสูตร
ทุกวันนี้เรื่องการสอนแทบจะไม่พูดถึงเลย ไปพูดถึงแต่เรื่ อง
การบริหาร การใช้งบประมาณแล้วไปคลุมว่ าต้องใช้อย่าง
สุจริตเพราะกลัวการคอรัปชั่นอย่างนี้
แต่ไม่ได้เน้ นการจัดการเรียนรู้หรื อการ coaching
ครูให้ รู้จั กสอน มันเหมือนกับทีมฟุตบอล ถ้าไม่มี โค้ชมั นมี
แต่ผู้จั ดการอยู่เต็มไปหมด ไม่สำ�เร็จหรอก ไม่ ได้เรื่องหรอก
เพราะฉะนั้นการศึกษาจะต้ องเน้ นการจัดการเรียนรู้ แล้ว
การจัดการเรียนรู้เป็นหน้าที่ของ ‘ครู’ และครู ควรจะสร้าง
หลักสูตรของตนเอง คือ กระทรวงสร้ างขึ้นมา ๘ วิชา แต่
ครูควรจะมีหลักสูตรย่อยอย่างเรื่องภูมิศาสตร์
ผมอยากจะให้ โรงเรียนทุกแห่ งทำ�หน้าที่ ให้ คนรู้จัก
ตนเอง คำ �ว่า ‘ตนเอง’ นอกจาก ‘self’ หรือตัวเองแล้วยัง
หมายถึงท้ องถิ่นด้วย อันนี้เป็นตนเองเหมื อนกัน แต่เราไป
เน้นเรื่อง ‘ชาติ’ หรือ ‘country’ มากกว่าเรื่องของ ‘local’
หรือ ‘ท้ องถิ่น’ มากกว่าตนเอง ถ้าบอกว่ามันจะไปสร้างความ
แตกแยกไหม มันไม่ มีหรอก ถ้าคนรักตนไม่ มีใครที่ไหนจะไป
เกลี ยดคนอื่นหรอก ถ้าคนรักตนเองรักถิ่นกำ�เนิดของตนเอง
รู้จักตนเอง รู้ จักธาตุแท้ของตนเองว่ าเป็นคนไม่เอาไหน เป็น
คนมักง่าย เป็นคนรักสนุก เป็นคนไม่รักงาน เป็นคนเอาแต่
เล่ น ใครทำ�อะไรก็ไม่เป็นไรหรอก มันใช้ ไม่ได้ นิสัยคนไทย
เป็นอย่างนี้ จะต้ องรู้จั กตนเองได้แล้ว
อี กอย่างหนึ่งคือทำ �ธุ รกิจไม่ เป็น มี แต่หาของจาก
ธรรมชาติมากิน แล้วเรียกมันอย่างภาคภูมิใจว่า ‘หากิน’ แต่
ไม่เคยผลิ ตเลย เคยหากบหาปลา แต่ไม่เคยเลี้ยงกบเลี้ยง
ปลาเลย ฉะนั้นหลั กสูตรที่ครูคิ ดขึ้นต้องเหมาะสม ถ้าอยู่
ลำ�น้ำ�ชีต้องเลี้ ยงปลาอะไร ถ้าอยู่ ลำ�น้ำ�มูลจะเลี้ยงปลาเลี้ยง
กบกันอย่างไร มันต้องมีหลักสูตรการเลี้ยงกบ และตอนนี้มี
คนเลี้ยงมดแดงแล้ว จะเลี้ยงมดแดงกันอย่างไร และหลาย
คนประสบความสำ�เร็จจากการเพาะเห็ ด แต่ไม่มีโรงเรียนไหน
มี หลักสูตรการเพาะเห็ด นอกจากสอนให้คนทำ�กินแล้วต้อง
ทำ �ขายด้วย เวลานี้ไปเน้นที่ปลายทางคือโอท็อป แต่ไม่เน้น
กระบวนการทำ �โอท็อปว่าจะทำ�อย่างไร จังหวัดที่ ทำ�ปลาส้ม
ต้ องมีหลักสูตรทำ�ปลาส้ม ต้ องมีหลักสูตรการทำ�โอท็อปขึ้น
มา แต่ โรงเรียนไม่มีเลย’
ก่ อนจะสรุปการสั มมนาโดย ดร.สุ เทพ บุญเติ ม
ผอ.สพท.เลย เขต ๒ และ นายองค์ กร อมรสิ รินั นท์
เลขาธิ การคุรุสภา กระทรวงศึกษาธิ การ เป็นประธานในพิธี
ปิ ดพร้อมกับปั จฉิมกถา
กิ จกรรมครั้งนี้ จะเกิ ดขึ้ นไม่ได้ หากไม่ ได้รั บการ
สนั บสนุ นจากองค์ ที่ เกี่ ยวข้ องเบื้ องต้นรวมไปถึ งคณะ
วิ ทยากร, สื่อมวลชนทุกท่ านที่สละเวลามาแบ่งปันความรู้
โดยเฉพาะ สำ�นักงานคณะกรรมการวั ฒนธรรมแห่งชาติ
กระทรวงวัฒนธรรม ที่เล็งเห็ นความสำ�คัญเรื่องการเผยแพร่
ความรู้สู่สาธารณะ โดยเฉพาะความรู้จากท้องถิ่น คณะผู้จัด
ขอขอบคุ ณ ดร.สุ เทพ บุญเติม ผอ.สพท.เลย เขต ๒
ตลอดจนถึงเจ้าหน้ าที่ที่เกี่ ยวข้องในครั้งนี้เพื่ อต่อยอดขยาย
ผลการศึ กษาสั งคมอุ ดมความรู้ โดยสร้างสรรค์ อย่ างมี
จิ นตนาการ