Page 35 - july53

๓๓
เนี่ยมันทำ�ให้คนมีความละเอียดอ่อน มีความละมุนละม่อม มี
ความเคารพครู บาอาจารย์ นี่เป็ นสิ่งจูงใจผม สร้างชีวิตผม
ขึ้นมา ในที่สุ ดผมก็เป็นยักษ์ชั้นแนวหน้า คือ เวลาแสดง
ครูอร่าม ซึ่งท่านก็เป็นทศกัณฐ์เหมือนกัน เวลามีการแสดง
ท่านจะแสดงช่วงนั่งเมือง คือ นั่งว่าราชการ ส่วนผมจะแสดง
เป็นตัวออกรบ คือ ท่านจะให้เราเรี ยนรู้ เพื่อขึ้นไปแทนท่าน
เนื่องจากท่านก็อายุ มากแล้ว สาเหตุที่ผมได้รับการคัดเลือก
คิดว่ าคงเพราะจะต้องใช้ผู้แสดงที่มีรูปร่างสูงใหญ่ สุขภาพ
ร่างกายแข็ งแรง เพราะต้องมีการออกกราวตรวจพลและ
ออกรบกับกองทัพพระราม ผมได้อะไรเยอะแยะจากครู ได้
วิธี การ นำ�วิธีการ ลีลา ท่าทางมากมาย ท่านก็ส่งเสริมเรา...
...บทยั กษ์ส่วนใหญ่แล้วจะยาก เพราะยักษ์เขามี
ลีลา โดยเฉพาะทศกัณฐ์ อารมณ์หลายอารมณ์ โกรธ ดี ใจ
เจ้าชู้ อ้อยสร้ อยขอความรัก เยอะแยะ เราต้องเรียนรู้จาก
ธรรมชาติ ของคนเนี่ ยแหละครับ (นำ�บทเจ้าชู้ ยักษ์ ไปใช้
ในชีวิ ตจริงด้วยหรือเปล่ าคะครู ?) ครูตอบว่ า ก็บางครั้ ง
(หั วเราะ) ไหนๆ ก็มีวิชาแล้ว ใช้ ให้เป็นประโยชน์...
...คนจะพูดกันมาว่า ผมดังในเรื่อง หนึ่ง ฉุยฉายทศกัณฐ์
ลงสวน ทุกคนบอกว่าพึงพอใจมากในลีลาการรำ�ของผมที่ไม่
เหมือนใคร คุณสุ จิตต์ วงษ์เทศ ศิ ลปินแห่งชาติ ตามไปหา
ผมถึงสุโขทัย ขอให้ผมรำ�ฉุยฉายให้เขาดู เขาติดใจบอกหาดู
ไม่ได้ ต้องมาตามผม สอง เกี้ยวนาง และสาม คือชูกล่ อง
ดวงใจ ...
...สำ�หรับการแสดงที่ผมประทับใจมากที่สุด คือ ตอน
ผมเป็นผอ.วิทยาลัยนาฏศิ ลป์ที่สุโขทัย ผมเป็นผู้ดำ �เนินการ
จัดแสง เสียงทุ กปี ครั้งนั้นสมเด็จพระบรมฯ และสมเด็จ
พระเทพฯ พร้ อมด้วยสมเด็จพระจักรพรรดของ
ญี่ ปุ่น ทอดพระเนตรการแสดง เมื่อจบการแสดง
ผมก็นำ �เด็กๆ นั กแสดงมาเฝ้าส่งเสด็จฯ สมเด็จ
พระเทพฯตรัสกับสมเด็จพระบรมฯว่า “ครู ครูอยู่นั่น”
สมเด็ จพระบรมฯ ทอดพระเนตรเป็นผมก็กวักมื อ
เรี ยก พลางตรัสบอกว่ า “ครู สอนชั้นมา” แค่นั้น
แหละผมนะโอ้ โห! แทบจะลงไปกราบเลย เพราะผม
ไม่เคยพูดกับใครว่าเคยถวายการสอนยักษ์ตั้งแต่ยัง
ทรงพระเยาว์ ครั้งนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ก็เคยรับสั่งว่ า “ครู อย่าตามใจชายนะ ให้ สอน
เหมือนเพื่อนนะ” เราก็ต้องหาวิธีการสอน และเมื่อ
พระองค์ทรงเจริญพระชันษา และยังนึกถึงผม ผมก็
ปลื้มปิติ ชื่นใจแล้ว...
...แล้วก็มีอีกครั้งหนึ่งที่ผมประทับใจมาก คือ ผมเล่น
ครั้งสุดท้ ายตอนที่ผมเกษียณแล้ว เล่นถวายสมเด็ จพระเทพฯ
ที่ธรรมศาสตร์ คนดูเขาพูดว่า สมเด็จพระเทพฯ ทอดพระเนตร
การแสดงไม่ กระพริ บตา ทรงโปรดมากดู จนจบเลย
ผมถือว่าได้สนองพระเดชพระคุณพระองค์ ท่าน... นอกจากนี้
พอแสดงเสร็จก็มีครูผู้ชายท่านหนึ่ง เดินมาถามว่ า “อาจารย์
ครับอาจารย์ เล่นอย่างไร รำ �อย่ างไร ผมน้ำ�ตาซึ มเลย”
ผมบอก “อาจารย์ครับไม่ ใช่ผมคนเดียวหรอก คนร้องด้วย
ครูแจ้ง คล้ายสีทอง ศิลปินแห่งชาติ เขาร้องให้ ผม ถ้า
เขาไม่ใส่อารมณ์ อารมณ์ผมก็ไม่ออก แต่เมื่อเขาใส่อารมณ์
อารมณ์ผมออก หน้าในของผมก็ร้องไห้ด้วยนะครับ แต่คนดู
เขาไม่รู้เพราะหน้าปิดอยู่ ” เขาถามอีกว่า “หน้ าเดียวเนี่ ย
ทำ�ไมโกรธได้ เศร้าได้” ผมตอบว่า “อันนี้เป็นความสามารถ
ของผู้แสดง สามารถไปสะกดคนดูได้ คล้อยตามให้ร้องไห้ได้
ผมก็ภาคภูมิใจว่ าสามารถทำ�ให้คนดูร้องไห้ได้”
...ผมมีคติ ประจำ�ใจอยู่ว่า “เราอย่ าดูถูกคนดู ” เพราะ
คนดูเขาเสียสตางค์เข้ามาดู ถ้าเรารำ�ไม่ เต็มที่ ก็จะเสียกับเรา
คนดูก็ผิ ดหวังด้วย ประการที่ สอง ผมสั่งสอนลูกศิษย์ ตลอด
เวลาว่าการแสดงออกอย่าไปมองคนมากคนน้อย ไม่สนใจ
แต่ พอขึ้นเวทีแล้วแสดงให้เต็มที่ที่ครูบาอาจารย์สอน หรื อที่
เรามีพลัง ปากต่อปากคนดูเขาจะพูดต่ อกันไปเอง จากคนดู
น้อยก็คนดูมากได้ ประโยชน์นั้นก็ส่งมาถึงตัวผม ความนิยม
ในตัวผมก็เยอะขึ้ น...
...ต่างประเทศนี่เขานิยมมากนะ ผมไปเยอรมัน ผม
แสดงเกี้ยวนางลอย ตามธรรมดา นาฏศิลป์ที่มาแสดงจะมา
จากหลายประเทศ เช่น พม่า ลาว เขมร แต่ละประเทศจะ