Basic HTML Version
๒๗
ความงดงามของลวดลายนาคในผื
นผ้
ามั
ดหมี่
ที่
สร้
างสรรค์
ขึ้
นมาโดยช่
างทอนิ
รนามมากมายในลุ่
มแม่
น้ำ
�โขงนี้
ช่
วยให้
เรามองเห็
นความเชื่
อมโยงระหว่
างวั
ฒนธรรม ความเชื่
อ
วิ
ถี
ชี
วิ
ต ศิ
ลปะงานแกะสลั
กไม้
ศิ
ลปะสิ่
งทอ ความงดงาม
ของจิ
ตใจของช่
างทอผ้
า ที่
สร้
างสรรค์
ผลงานลวดลายนาค
ได้
หลากหลายงดงามซั
บซ้
อน จากจิ
ตนาการ ถ่
ายทอดสิ่
งที่
มองไม่
เห็
นให้
เป็
นภาพที่
เราจั
บต้
องได้
เนื้
อผ้
าและเส้
นใยที่
พิ
เศษ บ่
งบอกให้
เราซาบซึ้
งความรู้
สึ
ก ความศรั
ทธา การอุ
ทิ
ศ
ตนของช่
างทอเมื่
อวั
นวาน
การศึ
กษาวิ
จั
ยในครั้
งนี้
เราได้
ข้
อสรุ
ปใหม่
จากหลั
กฐาน
และการวิ
เคราะห์
ในมุ
มมองที่
กว้
างขึ้
นว่
า ลวดลายนาค
ไม่
ใช่
มี
ที่
มาโดยตรงจากเรื่
องราว
ตำ
�นานของอิ
นเดี
ย
เพี
ยง
ด้
านเดี
ยว หากแต่
เราพบว่
าเนื้
อหาเกี่
ยวกั
บนาคจากอิ
นเดี
ย
นั้
นมาสอดคล้
องกั
บเนื้
อหาและศิ
ลปะดั้
งเดิ
มในท้
องถิ่
นที่
มี
อยู่
ก่
อน ทั้
งเรื่
องราวของกลุ่
ม
ชนชาติ
ไท-ลาว ที่
เชื่
อว่
าแม่
น้ำ
�โขง
เป็
นที่
สถิ
ตของบรรพบุ
รุ
ษที่
เป็
นพญานาค
ความยาวและ
สายน้ำ
�ที่
คดเคี้
ยวของแม่
น้ำ
�โขงเองก็
เปรี
ยบดั่
งตั
วแทน
ของพญานาค และเรื่
องราวของกลุ่
ม
ชนเชื้
อสายเขมร
ส่
วย กู
ย ที่
เกี่
ยวข้
องกั
บเรื่
องเล่
าว่
าบรรพบุ
รุ
ษของราชวงศ์
ของเขมรโบราณเป็
นธิ
ดาพญานาค
เราจึ
งได้
เห็
นความ
สั
มพั
นธ์
ของวั
ฒนธรรม ๓ สายที่
เชื่
อมโยงและไหลถ่
ายเท
เข้
าหากั
น ณ ดิ
นแดนแห่
งลุ่
มแม่
น้ำ
�โขง ผ่
านกาลเวลาที่
ยาวนาน สร้
างแรงบั
นดาลใจให้
ช่
างทอผ้
ามาจนถึ
งปั
จจุ
บั
น
มั
ดหมี่
สุ
ริ
นทร์
ลายนาค มั
ดหมี่
ไทอี
สาน ลายนาคชู
บายศรี
มั
ดหมี่
ไทอี
สาน ลายนาคเกี้
ยว
หมี่
คั่
นไทอี
สานลายนาค
เอกสารอ้
าอิ
ง
กรุ
ณา เดชาวงศ์
ณ อยุ
ธยา.
สิ่
งทอไทย.
กรุ
งเทพฯ: เมจิ
กไลน์
,
๒๕๓๓.
วิ
ลาวั
ณย์
วี
รานุ
วั
ตติ์
.
มั
ดหมี่
ไหมไทยสายใยชนบท.
กรุ
งเทพฯ: โรงพิ
มพ์
กรุ
งเทพฯ, ๒๕๓๓.
ศิ
ริ
ผาสุ
ก, อั
จฉรา ภานุ
รั
ตน์
, และเครื
อจิ
ต ศรี
บุ
ญนาค.
สุ
ริ
นทร์
มรดกโลกทางวั
ฒนธรรมในประเทศไทย.
สุ
ริ
นทร์
: ศู
นย์
วั
ฒนธรรมจั
งหวั
ดสุ
ริ
นทร์
และชมรม
หั
ตถกรรมพื้
นบ้
านไทย, ๒๕๓๖.
สิ
ทธิ
ชั
ย สมานชาติ
.
ผ้
าไทย สายใยแห่
งภู
มิ
ปั
ญญาสู่
คุ
ณค่
าเศรษฐกิ
จไทย.
กรุ
งเทพฯ: สำ
�นั
กงาน
คณะกรรมการวั
ฒนธรรมแห่
งชาติ
และองค์
การค้
า
ของคุ
รุ
สภา, ๒๕๔๕.
อรไท ผลดี
. “ลวดลายงู
หรื
อนาค ในผ้
าไทยโบราณ”.
นิ
ตยสาร SILK.
(ฉบั
บที่
๑๙ หน้
า ๗๐-๗๖).
กรุ
งเทพฯ: Silk Club, ๒๕๔๒.
Gillian Green. Traditional
Textiles of Camboda -
Cultural Threads and Material Heritage.
Chicago: Buppha Press, 2003.
Mattiebelle Gittinger and H.Leedom Lefferts, JR.
Textiles and The Tai Experience in
Southeast Asia.
United States of America:
The Textile Museum Washington D.C.,
1992.
Patricia Cheesman.
Lao-Tai Textiles: The Textiles
of XamNuea andMuangPhuan.
Chiangmai:
Studio Naenna, 2004.
Patricia Naenna. ‘Isan Textiles’.
Thai Life/ Thai
Textiles: Threads of a Cultural Heritage.
Bangkok: Amarin Ltd., 1994.
Susan Conway.
Thai Textiles.
Bangkok: River Books,
2001 (first edition 1992).