๑๓
ค่
านิ
ยมจึ
งต้
องทำ
�ทั้
ง “การปลู
กฝั
ง” และ “การสร้
างเสริ
ม” ดั
ง
ที่
สำ
�นั
กงานคณะกรรมการวั
ฒนธรรมแห่
งชาติ
ใช้
เป็
นแนวทาง
ในการปฏิ
บั
ติ
งานด้
านค่
านิ
ยมอยู่
ในปั
จจุ
บั
น
แนวทางในการปลู
กฝั
งและสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยม
๑. ผู้
ปฏิ
บั
ติ
งานปลู
กฝั
งสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยมทำ
�ตน
เป็
นแบบอย่
างที่
ดี
หมายถึ
ง ผู้
ที่
จะปฏิ
บั
ติ
งานปลู
กฝั
งและ
สร้
างเสริ
มค่
านิ
ยมให้
แก่
ผู้
อื่
นนั้
น ตนเองจะต้
องมี
ทั
ศนคติ
ที่
ดี
และความศรั
ทธาต่
อค่
านิ
ยมเหล่
านั้
นเสี
ยก่
อนเบื้
องต้
น เพื่
อ
จะได้
ประพฤติ
เป็
นแบบอย่
างที่
ดี
แก่
ผู้
อื่
น เพราะถ้
าหากผู้
ทำ
�หน้
าที่
ปลู
กฝั
งและสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยม มิ
ได้
ปฏิ
บั
ติ
ตนตาม
ลั
กษณะของผู้
ที่
มี
ค่
านิ
ยมที่
ดี
ตามแบบที่
ตนอบรมสั่
งสอนแล้
ว
ความศรั
ทธาเชื่
อถื
อในค่
านิ
ยมเหล่
านั้
นก็
ย่
อมจะไม่
เกิ
ดขึ้
น
๒. การจั
ดสิ่
งแวดล้
อมที่
แสดงให้
เห็
นถึ
งค่
านิ
ยม
ที่
พึ
งประสงค์
เนื่
องจากสิ่
งแวดล้
อมมี
อิ
ทธิ
พลอย่
างยิ่
งในการ
สร้
างเสริ
มค่
านิ
ยมให้
แก่
บุ
คคลในสั
งคมดั
งนั้
นปั
จจั
ยสำ
�คั
ญ
ในการปลู
กฝั
งสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยมอย่
างหนึ่
งก็
คื
อ การจั
ด
สิ่
งแวดล้
อมทุ
กอย่
างโดยเฉพาะอย่
างยิ่
งสิ่
งแวดล้
อมที่
เป็
น
“คน” ให้
เอื้
อต่
อการพั
ฒนาค่
านิ
ยม เช่
น ผู้
ใหญ่
บิ
ดามารดา
ครู
อาจารย์
และผู้
บริ
หารทุ
กระดั
บจะต้
องเป็
นแบบอย่
างที่
ดี
แก่
ผู้
น้
อยหรื
อผู้
เยาว์
ทั้
งหลาย มิ
ฉะนั้
นการรณรงค์
เรื่
องค่
านิ
ยม
ก็
เป็
นเรื่
องยากที่
จะสั
มฤทธิ
ผล นอกจากนั้
นต้
องคำ
�นึ
งถึ
ง
สิ่
งแวดล้
อมอื่
นๆ ด้
วย โดยเฉพาะกิ
จกรรมที่
จั
ดกั
นอยู่
ใน
สั
งคมนั้
น ๆ
๓. การให้
ความรู้
ค่
านิ
ยมที่
จะปลู
กฝั
ง
หมายถึ
ง การ
ให้
ผู้
ที่
จะได้
รั
บการปลู
กฝั
งสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยม ได้
รู้
จั
กหรื
อเข้
าใจ
ว่
าค่
านิ
ยมที่
ต้
องการนั้
นคื
ออะไร มี
ลั
กษณะอย่
างไร และจะ
มี
วิ
ธี
การอย่
างไรจึ
งจะสามารถปฏิ
บั
ติ
ตามค่
านิ
ยมเหล่
านั้
นได้
เรื่
องนี้
นั
บว่
ามี
ความสำ
�คั
ญมากอย่
างหนึ่
งและเป็
นหน้
าที่
ของ
วิ
ทยากรที่
จะต้
องให้
ความรู้
ที่
ถู
กต้
องแก่
ผู้
ฟั
ง ซึ่
งเป็
นกลุ่
ม
เป้
าหมายที่
ต้
องการจะปลู
กฝั
งสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยม
๔. การสร้
างความสำ
�นึ
กที่
จะปฏิ
บั
ติ
ตามค่
านิ
ยม
ที่
พึ
งประสงค์
หมายถึ
ง การทำ
�ให้
กลุ่
มเป้
าหมายที่
ต้
องการ
จะปลู
กฝั
งสร้
างเสริ
มค่
านิ
ยมก่
อให้
เกิ
ดปั
ญหาตามมา ทั้
งแก่
ตนเอง ครอบครั
ว สั
งคม และประเทศชาติ
ตามค่
านิ
ยมที่
พึ
ง
ประสงค์
๕. การฝึ
กและปฏิ
บั
ติ
ตามค่
านิ
ยมที่
จะปลู
กฝั
ง
หมายถึ
ง การให้
ผู้
ที่
จะได้
รั
บการปลู
กฝั
งและสร้
างเสริ
ม
ค่
านิ
ยม ได้
รั
บการฝึ
กฝนกิ
จกรรมต่
าง ๆ ที่
เกี่
ยวข้
องกั
บค่
านิ
ยม
ที่
พึ
งประสงค์
ซึ่
งควรเป็
นกิ
จกรรมง่
าย ๆ สามารถนำ
�ไปใช้
ใน
ชี
วิ
ตประจำ
�วั
นได้
มี
ความสั
มพั
นธ์
กั
บปั
ญหาและช่
วยแก้
ปั
ญหา
ทั้
งส่
วนตั
วและสั
งคมตลอดจนประเทศชาติ
ได้
ด้
วย นอกจาก
นั้
นสิ่
งที่
สำ
�คั
ญอี
กอย่
างหนึ่
งก็
คื
อ การส่
งเสริ
มให้
มี
การปฏิ
บั
ติ
ตามค่
านิ
ยมที่
พึ
งประสงค์
ให้
มากที่
สุ
ดเท่
าที่
โอกาสจะอำ
�นวย
เช่
น การบำ
�เพ็
ญประโยชน์
ต่
าง ๆ การเข้
าวั
ดฟั
งเทศน์
การ
ปฏิ
บั
ติ
ตามระเบี
ยบวิ
นั
ยและการทำ
�งานอดิ
เรก เป็
นต้
น
สำ
�นั
กงานคณะกรรมการวั
ฒนธรรมแห่
งชาติ
ได้
จั
ด
ประชุ
มปฏิ
บั
ติ
การระดมความคิ
ดเห็
นเพื่
อจั
ดทำ
�ยุ
ทธศาสตร์
และแผนปฏิ
บั
ติ
การเสริ
มสร้
างวั
ฒนธรรมที่
พึ
งประสงค์
โดยมี
กรอบแนวคิ
ดว่
า ในการเสริ
มสร้
างค่
านิ
ยมที่
พึ
งประสงค์
ด้
าน
ต่
าง ๆ นั้
นจำ
�เป็
นที่
จะต้
องดำ
�เนิ
นการอย่
างเป็
นกระบวนการ
ทั้
งในด้
านความรู้
และความเข้
าใจ การปลู
กฝั
งเพื่
อการปฏิ
บั
ติ
การส่
งเสริ
มค่
านิ
ยมที่
พึ
งประสงค์
และส่
งเสริ
มให้
ลด/ละ
เลิ
กค่
านิ
ยมที่
ไม่
พึ
งประสงค์
การยกย่
องคนดี
ตามค่
านิ
ยม