Page 34 - Jan53

ใช่มั้ยฮะ?... นอนไม่หลับนี่แน่อยู่แล้ว มันเป็นของแปลกๆ
ที่เราไม่ เคยทำ� กลัวนิดๆ ไม่ใช่ อะไร คือ กลัวผิ ด มีขึ้นมา
แล้วจะเสียหายใหญ่หลวงนั ก แต่ก็ดีที่มี การซ้อม กว่า
จะถึงวันจริง ที่เค้าให้ซ้ อมย่อย ซ้อมใหญ่ ก็เพื่อเป็นการ
เพิ่มความมั่นใจให้คนที่ประหม่ า กลัวความผิดพลาด คน
ที่ใหม่ต่อการต่อการทำ�งาน โดยเฉพาะเห่ผิดนี่ จะยาก
เพราะว่า จะกางตำ�ราตลอด บางบทไม่ต้องการก็ร้อง
ได้ เพราะว่าระยะเวลาในการซ้อมต้องหลายเดือน เรา
ก็จำ� แต่เพื่ อป้องกันความผิดพลาด กางตำ�ราด้วยเห่ ไป
พลิกไป แล้วรับรองไม่พลาด ผมไม่เคยพลาดเริ่มตั้งแต่ปี
๒๕๒๕ เป็นต้ นมา ไม่มี (หัวเราะ) เพราะว่าเรื่องอักขระ
เรื่องต่างๆเกี่ยวกับบทเห่นั้นจะไม่ยอมให้ผิดเป็นอันขาด”
นอกจากจะเป็นครั้งแรกที่ได้มี การฟื้นฟูการจัดกระบวน
พยุหยาตราใหญ่ขึ้ นมาแล้ว ครู มงคลยังเล่าว่าครั้ งนี้ก็
เป็นครั้ งแรกที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมี รับสั่ง
ว่า ให้ พนักงานเห่ให้ไปลงประจำ�ในเรือทรงผ้าไตร หรือ
เรืออัญเชิญพระพุทธรูป และยึ ดถือเป็ นแบบอย่างตั้งแต่
นั้นเป็นต้นมา จากเดิมที่โบราณราชประเพณีของกระบวน
พยุหยาตราใหญ่ชลมารค กำ�หนดว่าพนั กงานเห่เรือจะ
ต้องอยู่ ในเรือพระที่นั่งทรง
รวมถึงยังเป็นครั้งแรกที่ท่านได้ริเริ่มให้ มีของการ
ถ่ายทอดเสียงการเห่เรือทางสถานีวิทยุ เพื่อให้ฝีพายทั้ง
กระบวนเรือได้ยิ นเสียงอย่างชัดเจน และสามารถพาย
เรือได้พร้ อมเพรียงกันอย่างงดงามทั้งกระบวน ท่านเล่า
ถึงเรื่องนี้ว่า “เริ่มแรกเลยตามที่คุณครูท่านเห่ในช่วงนั้น
ใช้เครื่องขยายเสียงติ ดในเรื อเห่ แล้วเสียงก็จะออกไป
รอบๆบริเวณเรือในกลุ่ มนั้นเท่านั้นเองที่จะได้ยิ น ทีนี้พอ
มาถึงปี ๒๕๒๕ ผมก็เอาแนวคิดที่เราได้ เห็นมาตั้งแต่
ปี ๒๕๐๐ – ๒๕๑๐ ที่คุณครูท่านอยู่ รวมทั้งการซ้ อม
ของเราด้วยว่า “เสียงมันไม่ได้ยิน ทีนี้เมื่อเสียงไม่ ได้ยิ น
กฎเกณฑ์ที่เราวางไว้ว่าฝีพายนั้นจะต้องพายพร้อมเพรียง
กันทั้งกระบวน มั นก็เป็ นไปไม่ได้นะฮะ เพราะความยาว
ของกระบวนกิโลกว่ า (หัวเราะ) ต้องใช้ สายตาดูเรือลำ�
หน้า แกขึ้นฉันขึ้น แกลงฉันลง ก็ค่อยๆ เพี้ยน ช้ากว่า
กันเรื่อยไป (หัวเราะ) ผมจึงเสนอผู้บังคับบัญชาไปว่า
“เราควรจะแบ่งจุดตามความยาวขอกระบวนเรือ แล้ว
นำ�เครื่ องเสียงไปวางไว้ จากนั้นก็ถ่ายทอดเสียงจากเรือ
เห่ ไปที่สถานีวิทยุแห่ งประเทศไทย แล้วให้สถานีวิทยุ
แห่งประเทศไทยส่งเสียงไปยังเรือแต่ละลำ�ที่มีเครื่องรับ
วิทยุอยู่ แล้วเข้าเครื่ องขยาย ก็แก้ปัญหาไปได้ ปัจจุบัน
นี้จะเห็ นว่าพายล้ำ�กันก็นิดๆเท่ านั้นเอง เพี ยงแค่การเดิน
ทางของเสียง”
นับตั้ งแต่ปี ๒๕๒๕ เป็ นต้นมา ท่านได้ สร้างผล
งานอันมีคุณค่าในการเป็นผู้เห่ เรือในกระบวนพยุหยาตรา
ชลมารคในพระราชพิธีสำ�คัญ ๆ ได้แก่ การอัญเชิญพระ
พุ ทธสิหิงค์ เมื่อครั้งสมโภชกรุ งรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี ต่อ
มาในปี ๒๕๓๐ เป็นผู้เห่ เรือในการเสด็จพระราชดำ�เนิน
ถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดอรุณราชวราราม เนื่องในพระ
ราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนม์ พรรษา ๕ รอบ จากนั้น
ปี ๒๕๓๙ เป็นผู้เห่ เรือในการเสด็จพระราชดำ�เนินถวาย
ผ้าพระกฐิน ณ วัดอรุณราชวราราม เนื่องในพระราชพิธี
กาญจนาภิ เษก และในปี ๒๕๔๖ ซึ่งเป็น โอกาสสำ�คัญยิ่ง
ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพในการจัดประชุมเอเปค ๒๐๐๓
โดยกองทั พเรือได้รับมอบหมายให้จัดการแสดงกระบวน
พยุ หยาตราชลมารค ที่ กล่าวมาข้างต้ นนี้จึงส่งผลให้
ท่ านได้ รั บพระมหากรุ ณาธิ คุ ณโปรดเกล้าโปรด
กระหม่อมพระราชทานยศ พล.ร.ต.เป็นกรณีพิเศษ
ซึ่ งนั บเป็ นเกี ยรติ ประวั ติ และความภาคภู มิ ใจต่ อ
พล.ร.ต.มงคล แสงสว่าง และวงศ์ตระกูลตลอดไป
เกื อบ ๓๐ ปี ของการเห่เรือที่ ครูมงคลได้สร้าง
ความประทับใจไว้แก่ชาวไทยนั้ น ท่านเล่าว่า “เอกลักษณ์
ของทหารเรื อ เสียงจะเน้น จะหนัก ห้าว แต่ของศิลปากร
จะหวาน เพื่ อให้เข้ากับบทละครต่างๆ แล้ วเสียงเขาจะ
ไม่ ปรู๊ดปร๊าด ไม่หนัก ส่วนทหารเรื อของเรานี่สู งก็สู ง
จริงๆ อย่างครูแจ้ ง คล้ายสีทอง (ศิลปินแห่งชาติ ) ท่าน
ก็ สามารถเห่เรือได้ แต่ท่านก็เห่ไปในแนวทางของกรม
ศิลปากร คือจะมีจุดต่างกันอยู่ก็ ไม่มาก เพียงแต่ ว่ามา
แยกกั นช่วงหลังด้ วยลักษณะการใช้งานของหน่วยงาน
เท่ านั้นเอง เพราะที่มาจริงๆของการเห่เรือก็มาจากวังบาง
ขุ นพรหม แล้วจึงมาแยกกั นตอนหลัง”
นอกจากนี้ที่สำ�คัญท่านมีเคล็ดลับวิธีการเพิ่มเสน่ห์
ให้ แก่เสี ยงมากมาย ซึ่ งท่านแนะนำ �ว่า “จะใช้ วิธีการ
เอื้อนเสียง อย่างต่อเนื่องและนุ่มนวล มีการกระแทก
เสียง คือ การลงเสียงหนั กบ้างในจังหวะที่ต้องการ มี
๓๒