Page 39 - aug53

๓๗
วิจัยวั ฒนธรรม
กษมา วิชชุปราชญา
พิพัฒน์ กิตติประภารัชต์...เรี ยบเรียง
วั ฒ น ธ ร ร ม ใ น
มุ ม ม อ ง เ ย า ว ช น
อ า จ มี ค ว า ม ห ม า ย
หลากหลายไปตาม
ป ร ะ ส บ ก า รณ์ ก า ร
เรี ยนรู้ ไม่ ว่ าจะเป็ น
ในหรือนอกระบบการ
ศึ กษา เยาวชนอาจ
ให้ ความหมายของ
วั ฒนธรรมในหลาย
มุ มมอง แต่ สิ่ งหนึ่ ง
ที่ ศู นย์ มานุ ษยวิทยา
สิ ริ นธ ร ( อ งค์ ก า ร
มหาชน) มุ่ งหวังให้
เยาวชนมองความหมายของวัฒนธรรมในแง่ของวิถีชี วิต แบบแผน
ความเป็ นอยู่ รวมทั้ งการนำ�เอามิติ ทางวัฒนธรรมมาสร้างความ
เข้าใจคนอื่ นในสังคม สื่อภาพยนตร์หรือสารคดี เป็นแนวทางหนึ่ง
ในการเปิดมุมมองทางวั ฒนธรรมและการทำ�ความเข้าใจคนอื่ น
ในแง่ มุมของมานุษยวิทยา กิจกรรมเยาวชน “มาทำ �สารคดีเล่า
วัฒนธรรม” ซึ่งศูนย์ ฯ จัดต่อเนื่องมาเป็นปีที่ ๓ เพื่อมุ่ งหวังให้
เยาวชนได้ถ่ายทอดวัฒนธรรมที่ตนเองสนใจผ่านการทำ�ภาพยนตร์
สารคดี ปีนี้มีความพิเศษที่ มีการเปิดรับเยาวชนจากทั่วประเทศ จึ ง
มีเยาวชนจากต่างจั งหวัดกว่าครึ่งเข้ามาร่วมอบรมเชิงปฏิบั ติการ
ในกิ จกรรมนี้ ทำ �ให้ เกิดสารคดี ที่ มีมุ มมองหลากหลาย และ
เยาวชนที่ร่วมอบรมต่างก็ ได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์ และมุมมอง
ซึ่งกันและกันด้ วย ทำ�ให้ได้สารคดี ที่มีความหลากหลายจำ�นวน ๕
เรื่อง ๕ มุ มมอง ได้แก่ เรื่ องราวของกลุ่ม ซ.โซ่ อาสา นักดนตรี
เปิดหมวก มโนราห์ บ้ านพั กคนชรา และตลาดเก่าป่ าซาง ซึ่ง
กว่ าจะได้สารคดี ทั้ งหมดนี้เยาวชนแต่ละกลุ่ มจะต้ องฝึกปฏิ บั ติ
ทั้ งด้านทฤษฎี เนื้ อหาทางด้านมานุ ษยวิทยาและการทำ �สารคดี
รวมทั้งการฝึ กปฏิบัติด้ านเทคนิควิธี การถ่ายทอดเรื่องราวผ่านสื่ อ
ภาพยนตร์ งานภาคสนามเป็นประสบการณ์สำ�คั ญที่กลุ่มเยาวชน
แต่ละกลุ่มได้ พบเจอในหลากแง่หลายมุ ม ทำ�ให้พวกเขาได้เปิ ด
มุมมองในการเข้าใจคนอื่น และนำ�ไปสู่ การเข้าใจความหมายของ
วัฒนธรรมมากขึ้ น
ภาคสนาม : สถานการณ์ที่ต้ องแก้ ไขและประสบการณ์ ใหม่ๆ
ที่ต้องเจอ
ประสบการณ์ภาคสนามในด้านต่ างๆ ที่น้ องๆ เยาวชนต้อง
พบเจอ เป็นตัวแปรสำ�คัญที่ทำ �ให้หัวข้อและประเด็นต่ างๆ ในงาน
สารคดีต้องเปลี่ยนแปลงไป พวกเราจำ�ได้ว่าวันแรกของการอบรม
วิทยากรได้ ถามน้องๆ ว่าสนใจจะทำ �เรื่องราวเกี่ยวกับอะไรบ้าง ซึ่ง
แต่ ละเรื่องที่น้องๆ ได้บอกมา มีเพี ยงเรื่องเดี ยวเท่านั้นที่ ยังคงตรง
กับหัวข้อและประเด็นเดิมที่พวกเขาตั้งใจไว้ นั่นคือ ตลาดเก่ าป่าซาง
ส่วนเรื่องอื่นๆ ได้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ไม่มากก็ น้อย
เริ่มจากกลุ่มของนักดนตรีเปิดหมวก เดิมทีกลุ่มนี้เลือกที่จะ
เสนอเรื่องราวของดนตรี ๒ ประเภท คือดนตรีไทยและดนตรีสากล
“ตอนแรกคิดไว้ว่าจะเอาดนตรีเปิดหมวกธรรมดา และก็ ไป
เจออีกวงหนึ่ งก่อนแล้วกะจะมารวมกัน ระหว่างดนตรี ไทยที่เป็นวง
ใหญ่ประมาณ ๗ คน เล่นดนตรีไทยแล้วเอาของพี่เขาที่เล่นสากล
มารวมกัน แล้วมาเปรี ยบเทียบกัน เราจะเน้นทั้ งแนวคิดดนตรีไทย
กับดนตรีสากล และดูคน ซึ่งดนตรีไทยคนจะดูเยอะมากและได้เงิ น
เยอะ แต่ของพี่เขาน้อยคน เป็ นเศษตังค์ ซึ่งวงดนตรี ไทยก็บอกว่า
ได้เงิ นคนละ ๕๐๐”