Page 29 - aug53

Basic HTML Version

๒๗
แนวทิ
วเขาเตี้
ยๆ แต่
ยาวเหยี
ยดนี้
เป็
นจุ
ดเติ
มน้ำ
�ให้
กั
แม่
น้ำ
�มู
ลโดยตลอดและในขณะเดี
ยวกั
บที่
เป็
นแหล่
งเติ
มน้ำ
พนมดงรั
กก็
ได้
ทำ
�หน้
าที่
ทางประวั
ติ
ศาสตร์
ที่
สำ
�คั
ญคื
อ เป็
แนวปราการเหล็
กให้
กั
บอาณาจั
กรขอมโบราณ จนอาจกล่
าวได้
ว่
าพนมดงรั
กนั้
น ก็
ไม่
ต่
างอะไรจาก กำ
�แพงเมื
องจี
นอั
นยิ่
งใหญ่
ของอาณาจั
กรขอมโบราณนั่
นเอง
อาณาจั
กรขอมโบราณ ศู
นย์
กลางของอาณาจั
กร
ในอดี
ตย่
อมอยู่
ที่
ดิ
นแดนเขมรต่ำ
� แถบเมื
องพระนคร หรื
อั
งกอร์
หรื
อเมื
องเสี
ยมเรี
ยบอย่
างไม่
ต้
องสงสั
ย รายรอบเมื
อง
พระนครออกไป ปราสาทขอมมากมายก็
ก่
อกำ
�เนิ
ดขึ้
น ต่
างยุ
ต่
างสมั
ย ต่
างฝี
มื
อช่
าง จนนั
กวิ
ชาการทางศิ
ลปะขอม เรี
ยกเป็
สกุ
ลศิ
ลปะเขมรแบบต่
างๆ แต่
นอกแนวเทื
อกเขาพนมดงรั
ออกมา อาณาจั
กรอี
กมากมายก็
ก่
อกำ
�เนิ
ดขึ้
น ไม่
ต่
าง
จากอนารยชนนอกกำ
�แพงใหญ่
ของอาณาจั
กรจี
น เมื
องจี
หน้
าผามออี
แดง เขาพระวิ
หาร
ภาพจำ
�หลั
กนู
นต่ำ
�ใต้
ผามออี
แดง
มี
แมนจู
มี
มองโกล มี
ซิ
ตั
น อยู่
นอกกำ
�แพงใหญ่
อาณาจั
กร
ขอมก็
มี
พวกเจนละ จั
มปา ฟู
นั
น แม้
กระทั่
งพวกเสี
ยม และ
พวกลาว อยู่
นอกแนวพนมดงรั
ก กลุ่
มอาณาจั
กรนอกแนว
พนมดงรั
กเหล่
านี้
แหละที่
เป็
นศั
ตรู
สำ
�คั
ญของอาณาจั
กรขอม
ไม่
ต่
างอะไรกั
บกลุ่
มชนนอกกำ
�แพงใหญ่
ของจี
น ภาพจำ
�หลั
รอบปราสาทนครวั
ด ยั
งแสดงให้
เห็
นการยกทั
พขอมออกไป
ปราบปรามจั
มปา ที่
ปรากฏกองทั
พเสี
ยมกุ
กเป็
นพั
นธมิ
ตรอยู่
ในกองทั
พของพระเจ้
าสุ
ริ
ยะวรมั
นที่
๒ ด้
วย
วั
นดี
คื
นดี
กลุ่
มชนนอกกำ
�แพงใหญ่
จี
นก็
พากั
นยกพวก
ผ่
านกำ
�แพงเข้
าไปทำ
�ลายศู
นย์
กลางการปกครองของจี
นเสี
ยที
หนึ่
ง และอาณาจั
กรขอมก็
เช่
นกั
น วั
นดี
คื
นดี
ก็
ต้
องรบกั
บเจนละ
รบกั
บจั
มปา แม้
กระทั่
งรบกั
บพวกเสี
ยม จนมี
ชื่
อเมื
องเสี
ยม
เรี
ยบปรากฏอยู่
ทุ
กวั
นนี้
และในท้
ายที่
สุ
ดเมื่
อขอมอ่
อนกำ
�ลั
ลงมากๆ เผ่
าเสี
ยม หรื
อสยามจากลุ่
มน้ำ
�เจ้
าพระยาก็
ยก
กองทั
พเข้
าไปถล่
มอาณาจั
กรขอมจนราบคาบ แทบไม่
ต่
าง
อะไรกั
บการล่
มสลายลงของจี
นในกำ
�แพงใหญ่
หรื
อแม้
แต่
อาณาจั
กโรมั
นอั
นเกรี
ยงไกรนั้
นเลย
แต่
ก่
อนที่
อาณาจั
กรขอมจะถู
กทำ
�ลายลงนั้
น ขอมก็
ได้
สร้
างแนวป้
องกั
นตนเองขึ้
นมาเพิ่
มเติ
ม เมื
องใหญ่
น้
อยหลาย
เมื
องนอกแนวพนมดงรั
ก ถู
กรุ
กรานและยึ
ดครองโดยอำ
�นาจ
ขอมจะด้
วยวิ
ธี
การใดก็
แล้
วแต่
ไม่
มี
ประวั
ติ
ศาสตร์
ใดใด
บั
นทึ
กไว้
มารู้
ตั
วอี
กที
ขอมก็
ได้
เข้
าไปปกครองเมื
องเหล่
านั้
แล้
ว เมื
องอย่
าง วิ
มายะปุ
ระ หรื
อเมื
องพิ
มาย วนั
มรุ
งปุ
ระ
หรื
อพนมรุ้
ง ศรี
ศิ
กขเรศวร หรื
อปราสาทเขาพระวิ
หาร คื
ตั
วอย่
างของเมื
องนอกแนวพนมดงรั
กที่
มี
ผู้
ปกครองเป็
นขอม
แต่
ประชาชนเป็
นชาวพื้
นเมื
อง เมื
องเหล่
านี้
น่
าจะทำ
�หน้
าที่
เป็
นป้
อมปราการสำ
�คั
ญช่
วยเป็
นด่
านนอกให้
กั
บศู
นย์
กลาง
ในแนวพนมดงรั
ก เมื
องในลั
กษณะนี้
ยั
งมี
อี
กหลายๆ แห่
มี
เส้
นทางโบราณหลายสายเชื่
อมต่
อถึ
งกั
น และปราสาทหิ
อั
นเป็
นทั
งศาสนสถานและเปรี
ยบเป็
นสั
ญลั
กษณ์
แห่
งอำ
�นาจขอม
จึ
งถู
กสร้
างขึ้
นมากมายในพื้
นที่
แถบนี้
ต่
างกรรมต่
างวาระ
และต่
างฝี
มื
อช่
างมากมาย
และดู
เหมื
อนว่
า ในยุ
คหนึ่
งขอมก็
สามารถเขยิ
บแนว
ป้
องกั
นของตนออกมาได้
อี
กชั้
น แนวป้
องกั
นแนวใหม่
ของ
ขอมก็
คื
อแม่
น้ำ
�มู
ลนั้
นเอง สั
งเกตได้
ว่
าในส่
วนที่
เรี
ยกว่
ามู
บน คื
อแม่
น้ำ
�มู
ลฝั่
งซ้
าย หรื
อตอนเหนื
อนั้
น แทบไม่
มี
ปราสาท
ขอมปรากฏ ปราสาทมี
หนาแน่
นอยู่
เฉพาะแม่
น้ำ
�มู
ลตอนใต้
เท่
านั้
น และหลั
งจากศู
นย์
กลางที่
เมื
องพระนครถู
กทำ
�ลาย
ลงไป บรรดาเมื
องใหญ่
น้
อยนอกแนวป้
องกั
นพนมดงรั
ก็
เหมื
อนว่
าจะค่
อยๆ ฝ่
อลงไปตามลำ
�ดั
บ จะฝ่
อไปเพราะศึ