Page 20 - may52

วารสารวัฒนธรรมไทย
18
วัฒนธรรมวิพากษ์
าแหน่ งองคมนตรี นั้นถือว่ ามี ความสำคัญยิ่ ง
ในพระราชกิ จน้อยใหญ่ ของพระมหากษั ตริ ย์
ในระบอบประชาธิปไตย ในพระราชบั นทึ กของ
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้ าอยู่หัว ทรงมีพระราชาธิบายไว้ ว่า
“การปรับปรุ งจัดตั้งสภาองคมนตรีขึ้นใหม่ นั้น เป็น
ความพยายามที่จะดำเนินการตามขั้ นตอน ขั้นแรกแห่งความคิด
เหล่านี้ จะมีคนพูดว่ า กรรมการองคมนตรี ซึ่งได้ จัดตั้ งขึ้น
ใหม่นี้ จะไม่ เป็นตัวแทนความคิดเห็นสาธารณะโดยทั่วไป
และในฐานะที่เป็นองค์ การ ก็จะไม่ใช่ ตั วแทนอันแท้ จริ ง
แห่งผลประโยชน์ของประชาชน”
ถ้าจะว่ าไปแล้ วที่ จะพู ดกั นอย่ างนี้ก็ เป็ นความจริ ง
ข้าพเจ้าได้ตั้ งใจไว้ว่ า จะให้สภาองคมนตรีนี้ เป็นแต่เพี ยงการ
ทดลองในขั้นแรก และเป็ นการศึกษาในวิธีการแห่งการอภิ ปราย
ในรัฐสภาเท่ านั้น ข้าพเจ้ าเชื่อว่าประสบการณ์ที่ จะได้ รับนั้ น
จะเป็นประโยชน์ ต่อสภาองคมนตรี อาจจะสะท้ อนให้เห็ นถึง
ความคิดเห็นสาธารณะทั่วไปก็ ได้ และข้าพเจ้ าไม่คิ ดว่ าจะไร้
ประโยชน์โดยสิ้นเชิ งเสียที เดียว แต่ก็จะต้องคิดไว้ล่วงหน้าว่าการ
ตั้งสถาบั นนี้ขึ้ น จะไม่ ทำให้ทุ กคนได้รับความพอใจ และจะถู ก
วิพากษ์วิจารณ์ไปต่าง ๆ (ข้าพเจ้าเชื่อว่าไม่น่ าจะเป็นไปได้ที่ จะทำ
สิ่งใดหรือจั ดตั้งอะไรขึ้นโดยไม่ ถูกวิ จารณ์ในทางทำลายจาก
คนบางกลุ่มในประเทศสยามนี้)
ขั้นต่อไปในการศึกษาของเราเพื่ อไปสู่ระบอบประชาธิปไตย
จะเป็นการจัดตั้ งเทศบาลขึ้ นในที่ต่ าง ๆ การนี้ จะเป็นปั จจั ย
ที่จะสอนให้ ประชาชนรู้จั กใช้ สิทธิเลื อกตั้ ง และการทดลองนี้
ก็จะเป็นประโยชน์ และเป็นการให้ความรู้ ไปในตัวจะเป็ นการดีกว่า
เมื่ อรัชกาลที่ ๗
พลาดิศัย สิ ทธิธัญกิจ…เรื่อง
ตํ
ในการที่จะให้ ประชาชน ได้รู้จั กเข้าควบคุ มกิจการท้ องถิ่ นด้วย
ตนเองก่ อนที่ เขาจะพยายามที่ จะควบคุมราชการแผ่ นดิ น
โดยผ่านรั ฐสภา
ข้าพเจ้าเชื่ ออย่างจริ งใจว่าถ้าหากการปฏิ รูปนี้ ค่อย ๆ
นำเอามาใช้ตามวิธีนี้ การปกครองระบอบประชาธิปไตย ก็อาจ
นำมาใช้ได้ ต่ อไป โดยไม่มี อันตรายมากนั ก แต่ การกระทำนั้น
จะต้องค่อยเป็นค่อยไปเหมือนกับการให้ ยาที่กำหนดปริมาณของ
ยาแล้วอย่างรอบคอบแต่ ละครั้ง
ถ้าหากว่าการทดลองเหล่านี้ล้มเหลวทุกขั้นตอน ก็ อาจ
ทำให้ประชาชนแลเห็นความจริงได้ในที่ สุดว่าระบอบประชาธิ ปไตยนั้น
มิ ใช่ระบอบการปกครองสำหรั บประเทศสยาม อั นตรายนั้น
อยู่ที่ความใจร้อนรีบทำ
ยังมี อีกปัญหาหนึ่ งซึ่งอยู่ในใจของนั กคิดในประเทศสยาม
คือปัญหาเรื่องอำนาจอันล้ นพ้นของพระเจ้าแผ่นดิน ซึ่งไม่มี ผู้ใด
ทัดทานได้ ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์นั้นก็ เหมือนกับ ระบอบ
ประชาธิปไตยในข้ อที่ว่า อาจเป็นภั ยอั นตรายขึ้นเมื่ อใดก็ได้
เพราะหลั กการทั้ งสองระบอบนี้ขึ้ นอยู่ กับความประเสริ ฐสุ ด
แห่งธรรมชาติของมนุษย์ อันเป็ นสิ่งอ่ อนแอเหลือเกินที่ จะพึ่งพา
อาศัยได้ ระบอบประชาธิ ปไตยที่ มั่ นคงนั้ นก็ ขึ้นอยู่ กั บจิตใจ
อันมั่ นคงของประชาชน และระบอบสมบู รณาญาสิ ทธิราชย์
ที่ มี แต่ ความกรุ ณานั้ นก็ ขึ้ นอยู่ กับคุ ณสมบั ติเฉพาะพระองค์
ของพระเจ้าแผ่นดิ น เป็นความจริงที่น่าเสียดายว่าราชวงศ์กษัตริย์
ทุกราชวงศ์ ไม่ว่าจะประเสริฐอย่ างไร จะต้องเปลี่ยนแปรไปในทาง
ที่ไม่ดีในวั นใดก็วันหนึ่ง และอันตรายที่จะมีพระเจ้าแผ่นดิ นที่ไม่ ดี
ในวันใดวันหนึ่งนั้น เป็นของที่เกือบจะแน่นอน
ข้าพเจ้าเชื่อว่ าวิธีต่าง ๆ ที่ จะทำให้มีพระเจ้าแผ่นดิ นที่ดี
อยู่บนราชบั ลลังก์เสมอไปนั้ นได้ถูกนำมาใช้ จนหมดแล้ว และ
วิธีการทุ กวิ ธีการก็ ได้มี ความบกพร่ องปรากฏขึ้ นแล้ว วิ ธีให้
ประชาชนเลือกพระเจ้าแผ่นดินนั้น ดู เหมือนจะดีอยู่ ในหลักการ
แต่ถึงกระนั้นก็ ได้ ทำให้เกิดทรราชอันร้ายแรงขึ้นหลายองค์แล้ ว
เช่น จักรพรรดิแห่งกรุงโรมบางองค์ เป็นต้น
ทรงตั้งสภาองคมนตรี