Page 15 - may52

วารสารวัฒนธรรมไทย 13
รูปทรง รูปแบบการวางหมอนเท้าและช่วงเวลา
การใช้สอย นั บเป็นภู มิปั ญญาเชิ งแพทย์ที่ ลึ กซึ้ งของ
นั กออกแบบไทยแต่โบราณ ซึ่ งน่ าสนใจที่แพทย์ และ
นั กออกแบบรุ่นใหม่ อาจนำภู มิ ปั ญญานี้ ไปปรับใช้ ได้
นะครับ
รูปทรงสามเหลี่ยมของหมอนเท้ านั้น ในการ
ใช้งานไม่ได้ตั้งให้ยอดปลายแหลมที่สูงสุดตั้งขึ้ง แต่จะวาง
ยอดปลายแหลมสุดสามเหลี่ ยมของหมอนกับพื้ นราบ
ขนานกับลำตัว ทำให้รองรับน้ำหนักช่วงเอวไปถึงช่ วงไหล่
ได้พอดี ส่ วนสันสามเหลี่ ยมที่สั้ นกว่า ซึ่ งตั้งขึ้นนั้นก็ จะมี
ความสูง สมดุลกับช่ วงไหล่ไปหาช่วงข้อศอกที่วางแขนเท้า
ลงไปพอดี นั บเป็นความลงตั วที่ไม่ได้เป็ นความบังเอิ ญ
เป็นภูมิปัญญาไทยที่บรรพชนได้สั่งสม เรียนรู้ถู กผิด และ
ปรับแก้ ไขมายาวนาน จนเป็ นความลงตั ว จนกำหนด
ให้ปฏิบัติ ในวิ ธีการออกแบบและใช้ สอย
ผมเองก็เคยเข้ าใจวิธี ใช้สอยผิด เพราะเห็ นแบบ
อย่างจากสื่อละครโทรทัศน์ คิดว่ าตั้งยอดแหลมสู งสุดขึ้น
ดังภาพถ่ าย หลั งจากการวิ จั ยในเชิ งลึ ก จึ งได้ ทราบ
วิ ธี ใช้ สอยที่ ถู กต้ องของหมอนรู ปทรงสามเหลี่ ยมที่ มี
ยอดปลายแหลม ในปัจจุบั นหมอนสามเหลี่ยมของบาง
ท้องถิ่นได้ ปรับเปลี่ยนให้ มุมองศาและความกว้าง กลายเป็น
สามเหลี่ยมด้ านเท่ า ซึ่งทำให้สู ญเสียสมดุ ลของการใช้
แบบดั้งเดิ ม แต่ก็เพราะคนรุ่นใหม่ใช้หมอนสามเหลี่ ยม
เพียงวางไว้อวดโก้ๆ ในวิ ถีชี วิตมีแต่ความเร่งรี บ จะหาช่วง
เวลายามบ่ายๆที่จะแอนกายพั กผ่อน แม้เพี ยงชั่วครู่ก็ไม่มี
ทั้ งนี้ก็ขอฝากข้ อมู ลอันล้ำคุณค่ าของภู มิ ปัญญาไทยไว้
หากผู้ อุ ปโภคทุก ๆ ท่ านเรี ยกร้ องให้ชาวบ้ านผู้ผลิ ต
กลับมาปรั บปรุงรู ปทรงหมอนสามเหลี่ยม ให้ ถู กต้ อง
สวยงามและที่สำคั ญคือประโยชน์ต่ อสุขภาพ ที่ทุ กวั นนี้
ทุกๆท่ านตระหนั กดี ตั วอย่างการพั ฒนาเปลี่ ยนแปลง
รูปแบบสินค้าที่ ขาดความรอบครอบ แบบไม่ฉลาดและ
ขนาดสมองน้อย กำลังมีให้เห็นบ่อยๆขึ้น ขอฝากภาครัฐ
ที่เกี่ ยวข้องกั บ หนึ่งตำบล หนึ่ งผลิตภัณฑ์ ในแนวทาง
พัฒนาไว้ด้วยนะครับ
ครั้งนี้ได้นำตั วอย่างลวดลาย “หมอนเท้ า” อันงดงาม
มาฝาก หลากหลายลวดลายให้เพลินตา เพลิ นใจ
และภาคภูมิใจในภูมิปัญญาการออกแบบสิ่งทอไทย
ที่ครบถ้วนทั้งลวดลายและลีลาการใช้ สอย..
หมอนเท้า บ้ านกุดจอก จ.ชัยนาท หมอนเท้ า บ้านเนินขาม จ.ชัยนาท