Page 23 - arg52

วารสารวัฒนธรรมไทย 21
ครูเวส สุนทรจามร ก็เคยเขียนให้ แม้แต่ตอนที่ผมไปเรียนต่อทางด้าน
เศรษฐศาสตร์ที่ประเทศอั งกฤษ ครูสมานก็ยังส่ งทำนองไปให้ใส่คำร้อง
เมื่อแต่งเสร็จก็ส่งกลับทางไปรษณีย์ ...”
และครูยังเล่ าถึงเคล็ดลับของการแต่งเพลง ซึ่งท่านได้ยึดถือ
ไว้เป็นแนวทางในการทำงานว่ า “ในการแต่งเนื้อร้องนั้น ผมจะต้องขอ
ทำนองก่อน เอาทำนองมาศึกษา จากทำนองเพลงมันจะแนะอะไรเรา
อย่างเพลงเร็วก็ต้องเป็นเพลงค่อนข้างจะสนุกสนาน หรืออะไรอย่างนั้น
ถ้าเพลงช้าก็อาจจะโศก ถ้าเพลงมาร์ชก็ ต้องคึ กคักหน่อย คือ ทำนอง
เนี่ยจะแนะทางให้เรา แต่ไม่ ๑๐๐% หรอก ทีนี้เราก็ต้องมาดูว่า เราจะ
เอาทำนองไหน ไปทางไหน แนวไหน...
...ถ้าจะให้ดีผมนึ กถึงคนร้ องด้วย ส่วนมากคนแต่ งเพลง
ทั้งเนื้อร้องทั้งทำนอง มักจะรู้ หรืออยากรู้ หรือขอรู้ก่อนว่า นี่คุณจะเอา
ไปให้ใครร้อง? เพราะว่าแนวทางการร้ องเพลง นักร้องแต่ละคนไม่
เหมือนกันเปี๊ยบ โดยเฉพาะ “คำ” จะเป็นมาก บางคนก็ร้ องอย่างนี้ชัด
ร้องอย่างนี้ไม่ ได้ไม่ชัด บางคนก็ชอบเอื้ อน บางคนก็เอื้ อนไม่ได้ อย่างนี้
เพราะฉะนั้น ถ้าได้ รู้ ว่าใครจะร้อง ก็ ยิ่งดี เราพยายามเอาให้เข้ากั บ
วิธีการของเขา ก็ช่วยให้คนร้องได้ไม่ ลำบาก”
ด้วยอัจฉริ ยภาพ และคำนึงถึ งความละเอียดอ่อนในทุ กด้าน
ดังที่กล่าวมาข้างต้น ครูสุ นทรียาจึ งมีผลงานเพลงที่ทรงคุณค่ามากมาย
ทั้งที่ ได้รั บรางวั ลเกียรติ ยศ เช่ น รางวัลชนะเลิศแผ่ นเสียงทองคำ
พระราชทาน จาก เพลงใจพี่ รางวั ลรองชนะเลิศแผ่นเสี ยงทองคำ
พระราชทาน จาก เพลงวิหคเหินลม และรางวั ลเสาอากาศทองคำ
จากเพลงเพียงคำเดียว นอกจากนี้ ยังมี เพลงที่ได้รั บความนิยมจาก
คุณผู้ ฟังตลอดกาลอี กนับไม่ถ้วน เช่น รั กคุณเข้าแล้ ว เพียงคำเดี ยว
ดอกโศก ความรักเจ้าขา คำคน ใจพี่ จำพราก ที่รั ก รักพี่นะ น้ำตาล
ใกล้มด ฯลฯ รวมทั้งเพลงคู่ ที่ยั งได้รั บความนิยมมาจนถึงปัจจุบัน เช่ น
รั ก สัญญารั ก นกเขาคู่รั ก ถนอมรัก ออเซาะรัก วอนรัก เป็ นต้ น
ซึ่งส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นเพลงที่ไพเราะ อ่อนโยน น่ ารัก ตามอัธยาศัย
ของท่าน เพราะท่ านมีแนวคิดว่าเรื่ องราวของความรั กมีอยู่มากมาย
หลายรูปแบบให้นำเสนอ จะมัวแต่ แต่งเพลงอกหักอยู่ทำไม?
แม้จะมีผลงานเพลงอมตะมากมายขนาดนี้ครูยั งกล่าวอย่าง
ถ่อมตัวว่า “ไม่เคยคิดเลยว่าเพลงไหนจะดั ง โอ้ย! ๑๐๐ เพลงนี่จะให้ดัง
ไม่ถึ ง ๑๐ เพลงอ่ะ...โชคดี จริง ๆ ๓-๕ เพลง ไม่ ใช่ง่ าย ๆ นะ...
ครูเวส สุนทรจามร ท่านเคยคุยกั บผมว่า เพลงจะเพราะหรือไม่เพราะ
จะดีหรือไม่ ดีขึ้นอยู่ กับ ๔ อย่าง คื อ ทำนอง เนื้อร้อง คนร้อง และ
ดนตรี เพราะฉะนั้ นมัน ต้ องลงตัวทั้ง ๔ แขนงนี่ เลย ถึงจะเรียกว่า
สมบูรณ์แบบ ไม่ใช่ง่าย ๆ แต่เราก็ทำไปเต็มที่...”
เมื่อถามครูว่ าแต่งเพลงเยอะขนาดนี้ มีคิดไม่ออกบ้างหรือไม่!
ครูตอบทั นทีว่ า “การแต่งเพลงย่อมมีตันเป็นเรื่ องธรรมดาสำหรับ
ผมนะ อย่างถามว่ าเพลงนึงต้องใช้เวลาเท่ าไหร่ คำตอบคือ ไม่แน่
บางเพลงก็วันเดียวบทมันคล่ องปรู๊ดปร๊าดขึ้นมา แต่บางเพลงนี่แหม!
๑๐ วันแล้วยังเฉย (หั วเราะ) วิธีแก้ของผมก็คือว่ า เอาไว้ก่ อน! ลืมไปเลย
ให้มันออกไปจากสมอง หรือทำเพลงอื่นไปก่อน แล้วพอซักพักค่ อย
เอามาดูใหม่ อย่างเพลงวิหคเหินลม เดิมที เนื้อร้องไม่ ได้เป็ นอย่างนี้
เจ้าของห้ องอั ดเสียงบอกว่ าเพลงนี้ เป็ นอย่างไรไม่ รู้ ฟังดู ไม่ดีสั กที
เลยให้ลองเปลี่ ยนเนื้อร้ องใหม่ ผมก็ออกมานั่ งหน้าห้ องอัดเสี ยง
มองออกไปนอกหน้าต่างเห็ นนกบินไปบินมาอย่างสนุกสนานเลยได้
ความคิดว่า เป็ นนกดี กว่ า พอแต่ งเสร็ จโอเลี้ ยงหมดแก้วพอดี
เลยได้ฉายาจาก ส.อาสนจินดาว่า “นักแต่งเพลงโอเลี้ยงแก้วเดียว”...
แต่งเพลงมากมายขนาดนี้สิ่ งที่ครูกลัวมากที่สุ ดคือเรื่องของการแต่งซ้ ำ
ครูบอกว่า “อย่าให้ซ้ำกับใคร ข้อสำคัญอย่าให้ซ้ำกับตัวเอง (หั วเราะ)
แหม! อันนี้กลัวที่สุ ด”
นอกจากนี้ ครู ยั งมีคำแนะนำในการรั บงานแต่งเพลงว่ า
“เรื่องแต่งหรือไม่แต่งนี่นะ ผมมีหลั กอยู่นิดนึงว่า คนที่ เขาแต่งทำนอง
เขาก็ ต้องนึ กแล้ วว่ า ใครจะแต่ งเนื้อร้ อง ใช่ มั้ย! มั นถึ งจะเข้ ากั น
เพราะฉะนั้น คนที่เค้าส่งมาให้ ผมแต่งเนื้อ ผมไม่ปฏิเสธเพราะผมถือว่า
เขาคิดมาแล้วว่ าเขาจะให้ผมทำ แต่ในขณะเดียวกันผมไม่ ไปเสนอตัว
กับใคร ไม่ ใช่ว่ าอวดดี หรืออวดเก่ง ไม่ใช่ ! แต่ผมรู้ ว่าเขามองแล้ วว่า
ไม่เหมาะกับผม เขามี คนอื่นแล้วที่ เหมาะกว่าผมในสายตาของเขา
ให้เขาเลือกตามสบาย เพราะถ้ าเราไปบอกเขาอาจจะเกรงใจ ไม่ดี
เราก็รักษามารยาท แต่ถ้ าเขายื่นมาให้ ผมรับหมดหล่ ะ (หัวเราะ)...
เพลงแรกที่ผมได้ทำแผ่ นเสียง ผมได้ค่าแต่งเพลงละ ๒๕ บาท นั่ นเมื่อ
๕๐-๖๐ ปีแล้ว ตอนนั้นทองบาทละ ๔๐๐ บาท”
ในวันนี้ นอกจากจะได้ คุยกับครู สุ นทรี ยาแล้ว ยังนั บเป็น
โอกาสดียิ่งที่ ได้สนทนากับ “พี่ชวนชื่น” คู่ ชีวิตผู้เป็นที่รั ก เป็นกำลังใจ
และเป็นผู้สนับสนุนแถวหน้ าตลอดกาลของครูสุนทรียา พี่ ชื่นเล่าถึ ง
ครูว่า “พ่อเป็นคนมุ่ งมั่นที่จะทำงานจริง ๆ จัง ๆ นะคะ แล้วก็มีอารมณ์
ศิลปิ นมาก ดูแลครอบครัวดี แล้วก็สนุ กสนานเวลาอยู่กั บลูกกับหลาน
เมื่อเล็ก ๆ ลูก ๆ ทุกคน ๓ สาว ก็เรียนดนตรีหมดเลย พอเวลาวันเกิด
คุณพ่อ คุณแม่ ก็จัดคอนเสิร์ ตเล็ก ๆ เอง ลูกสาวก็เล่นเปียโน พ่อก็เล่น
ไวโอลิน...