Page 13 - arg52

วารสารวัฒนธรรมไทย 11
๓
แล้วเพลงกล่ อมเด็ กภาคกลางนั้ นมีลั กษณะ
อย่างไร ผมซึ่ งเข้ าไปใช้ชี วิ ตอยู่ ในเมืองกรุงเสี ยตั้งนาน
ก็ยั งไม่เคยได้ยิ นเลยสักครั้ง จึ งตกเป็นหน้ าที่ของคุณพ่อ
ที่ต้องเล่าให้ลู กหลานฟังถึงลั กษณะของเพลงกล่อมเด็ก
ภาคกลาง
เพลงกล่อมเด็ กภาคกลางเป็นที่ รู้จักแพร่ หลาย
และมีการบั นทึกไว้เป็นหลักฐานมากกว่ าเพลงกล่อมเด็ ก
ภาคอื่น แต่ ไม่ มีชื่ อเฉพาะสำหรับเรี ยกเพลงกล่อมเด็ ก
ภาคกลาง เนื่องจากขึ้นต้นบทร้ องด้วยคำหลากหลายชนิด
ตามแต่เนื้ อหาของเพลง โดยเนื้อหาของเพลงกล่อมเด็ก
ภาคกลางได้ สะท้อนให้เห็นถึ งความรัก ความผู กพัน
ระหว่างแม่กั บลูก โดยมี ถ้อยคำที่ ใช้เรียกลู กว่ าเจ้าเนื้ อ
ละเอียด เจ้าเนื้ ออุ่น เจ้ าเนื้อเย็ น สุดที่รัก สุ ดสายใจ
และสะท้อนให้เห็ นความเป็ นอยู่ ของคนไทยภาคกลาง
ในด้านต่าง ๆ เช่น ความเจริ ญทางวัตถุ ประเพณี วัฒนธรรม
ต่าง ๆ ความศรั ทธา ความเชื่ อคุ ณธรรมประจำใจ
อารมณ์ขัน และการทำมาหากินของประชาชน
และเนื้อหาของเพลงยังให้ความรู้ด้านต่าง ๆ เช่น
ความรู้ ทางภาษา ธรรมชาติวิ ทยา วรรณคดี นิ ทาน
ภูมิศาสาตร์ ประวัติศาสตร์ แบบแผนการปกครอง และ
ครอบครัว
ลั กษณะทำนองและลี ลาของเพลงกล่ อมเด็ก
ภาคกลางจะเป็นการขับกล่อมอย่ างช้ า ๆ เช่นเดี ยวกับ
ภาคอื่น ๆ กลุ่มเสียงก็จะซ้ำ ๆ เช่นกัน แต่จะเน้ นการใช้
เสียงทุ้ม เย็น และยึดคำแต่ละคำให้เชื่อมกลืนกันไปอย่าง
ไพเราะ อ่อนหวาน ไม่ ให้ มีเสี ยงสะดุด ก็ เพื่อให้เด็กฟั ง
จนหลับสนิทในที่สุด
แม่ฟังพ่ อเล่าจนจบก็ อดไม่ ได้ที่ จะแซวพ่อกลับ
บ้างว่ า ไม่ เสียที ที่ เคยเป็นอาจารย์สอนวิ ชาภาษาไทย
มาก่อน
…หลานตัวน้อยทั้ง ๒ คน หลับตาพริ้มอยู่บน
ตักคุ ณยาย ผมกั บน้องสาวจึ งช่ วยกั นอุ้ม
เด็ก ๆ ไปที่เตี ยงนอน ส่ งหลาน ๆ เข้านอน
แล้วคราวนี้ก็เป็นทีของผมบ้างล่ะ นาน ๆ จะได้นอนหนุน
ตักแม่ สั กที พ่ อเห็ นผมเลี ยนแบบหลาน ๆ ก็ได้แต่ นั่ ง
หัวเราะและบอกว่าผมไม่ยอมโตเสียที คราใดเมื่อได้นอน
หนุนตักแม่ ครานั้นความรู้ สึ กในวันวานก็ หวลกลั บมา
ทุกครั้ง ภาพเมื่อผมยังเป็นเด็กเล็ก ๆ ที่ชอบนอนหลับบน
ตักแม่ อี กทั้งเสียงเพลงกล่ อมเด็กที่แม่ร้องกล่ อมทุกค่ำคืน
ก็แว่วเสียงมา
“นกขมิ้นเหลืองอ่อนเอย ค่ำแล้วจะนอนที่ตรงไหน
จะนอนไหนก็นอนได้ สุมทุ มพุ่มไม้ก็เคยนอน
ลมพระพายชายพัดมาอ่อนอ่อน เจ้าเคยมานอนรังเอย”
เสี ยงของแม่ แม้ ไม่ ได้ ไพเราะอย่ างนั กร้ อง
มืออาชี พ แต่เสี ยงนี้ทำให้ผมรู้สึ กได้ถึ งความรัก ความ
ห่ วงใย ความเอื้ ออาทรของแม่ที่ มี ต่ อลู กเสมอมา. . .
“แม่ครับผมรักแม่”