Page 72 - Culture2-2016
P. 72
สาหรับตัวเลขมี ๒ ชุด ชุดแรกเรียกว่าเลขธรรมซึ่งเป็น
ตัวเลขของอักษรธรรมมาต้ังแต่แรก มี ๑๐ ตัว อีกชุดหนึ่งคือ
เลขโหราซงึ่ รบั มาจากพมา่ ในภายหลงั มี ๑๐ ตวั นอกจากนย้ี งั มี
ตัวอักษรและอักขรวิธีพิเศษอีกมากมายซึ่งแตกต่างกันไปตาม
ความนิยมของแต่ละท้องถ่ิน
อนึ่งในตาราเรียนอักษรธรรมล้านนาแต่ละเล่มอาจมี
การแบ่งรูปแบบและจานวนของอักษรธรรมล้านนาแตกต่าง
กันไปบ้าง เนื่องจากใช้เกณฑ์การจัดแบ่งแตกต่างกันไปเล็กๆ
น้อยๆ แต่เม่ือดูโดยภาพรวมแล้วก็ไม่ได้มีความขัดแย้งกัน
ตัวอย่างรปูแบบของตัวอกัษรธรรมล้านนาบนแผ่นป้าย
แต่อย่างใด
การแพรก่ระจาย
ของอกัษรธรรมล้านนา
สถานภาพของอกัษรธรรมลา้นนา
ในอดีตชาวล้านนาเรียนหนังสือท่ีวัดเป็นส่วนใหญ่
อักษรธรรมล้านนาไม่เพียงแต่ใช้อยู่เฉพาะท่ีอาณาจักร
ลา้ นนาเทา่ นนั้ แตย่ งั แพรห่ ลายไปสดู่ นิ แดนอนื่ ทอี่ ยใู่ กลเ้ คยี ง ซง่ึ ไดร้ บั และถ่ายทอดความรู้กันด้วยอักษรธรรมล้านนาเป็นหลัก ต่อมา
อทิ ธพิ ลพระพทุ ธศาสนาไปจากลา้ นนาในราวพทุ ธศตวรรษที่ ๒๐ เม่ือมีการประกาศใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษาต้ังแต่ปี
จนพฒันาเปน็อกัษรทใ่ีชใ้นดนิแดนเหลา่นนั้อนัไดแ้ก่อกัษรธรรม พ.ศ.๒๔๖๔เป็นต้นมาชาวล้านนาจึงได้หันไปเรยีนภาษาไทย
ลาวในสาธารณรฐัประชาธปิไตยประชาชนลาวหรืออกัษรธรรม และอักษรไทยท่ีโรงเรียนเพิ่มข้ึนเรื่อยๆในขณะเดียวกันทาง
อีสานในภาคอีสานของประเทศไทย อักษรไทขึนในรัฐฉาน ราชการก็ไม่ได้ส่งเสริมให้นักเรียนเรียนภาษาและอักษรท้องถ่ิน
เมยี นมาและอกั ษรไทลอื้ ในมณฑลยนู นานประเทศสาธารณรฐั ของตวั เอง จนทา ให้การใช้อกั ษรธรรมล้านนาลดน้อยลงจนแทบ
ประชาชนจีน ดังแผนผังต่อไปน้ี
จะหาคนอ่านและเขียนไม่ได้ แต่เป็นท่ีน่าดีใจว่าเม่ือประมาณ
อกั ษรมอญโบราณ
(พทุ ธศตวรรษที่ ๑๗-๑๘)
อกั ษรธรรมลา้ นนา
(พทุ ธศตวรรษท่ี ๒๐)
อกั ษรธรรมลาว/ อกั ษรธรรมลา้ นนา อกั ษรไทขนึ อกั ษรไทลอ้ื
อกั ษรธรรมอสี าน
แผนผงั แสดงที่มาของอักษรธรรมล้านนาและพัฒนาการไปเป็นอักษรท้องถิ่นชนิดต่างๆ (ดัดแปลงจาก กรรณิการ์ วิมลเกษม, ๒๕๔๒ : ๓๒๐)
70
