Page 28 - fab53

ครั้ งกรุงสุ โขทัย ดั งหลักฐานพระราชพิ ธีจองเปรียง
ที่นางนพมาศจัดทำ�กระทงถวายพระร่วง
“...พอถึงการพระราชพิธีจองเปรียง ในวันเพ็ญ
เดือน ๑๒ เป็ นนักขั ตฤกษ์ บรรดาประชาชนชายหญิง
ต่างตกแต่งโคมชั กโคมแขวนโคมลอย ทุกตระกูลทั่ ว
ทั้งพระนคร แล้วก็ชวนกันเล่นมหรสพสิ้นสามราตรีเป็ น
เยี่ ยงอย่าง แต่บรรดาข้ าเฝ้าฝ่ ายบุรุษนั้ นต่างทำ�โคม
ประทีปบริวารวิจิตรด้วยลวดลายวาดเขียนเป็นรู ปและ
สัณฐานต่างๆ ประกวดกั น มาชักมาแขวนเป็นระเบียบ
เรียงรายตามแนวโคมชั ย เสาระหงตรงหน้าพระที่นั่ง
“
“
ชลพิ มาน ถวายให้ทรงอุทิศบูชาพระบวรพุทธบาท ซึ่ ง
ประดิษฐานยังนันมาทานที และข้าน้อยก็กระทำ�โคมลอย
คิ ดตกแต่งให้ งามประหลาดกว่ าโคมพระสนมกำ�นั ล
ทั้งปวง จึงเลือกผกาเกสรศรีต่างๆ ประดับเป็นรูปดอก
กระมุ ทบานกลีบรั บแสงพระจันทร์ ใหญ่ประมาณเท่า
กงระแทะ ล้ วนแต่ พรรณดอกไม้ซ้ อนสี สลั บให้ เป็น
ลวดลาย แล้วก็เอาผลพฤกษาลดาชาติ มาแกะจำ�หลัก
เป็ นรูปมยุระคณานกวิหกหงส์ ให้จักจิกเกสรบุปผชาติอยู่
ตามกลีบดอกกระมุท เป็นระเบียบเรียบเรียงวิจิตรไปด้วย
สี ย้อมสดส่างควรจะทอดทัศนายิ่งนัก ทั้งเสียบแซมเทียน
ธูปและประทีปน้ำ�มันเปรียงเจือด้วยไขข้อพระโค...”
ศิลปะงานแกะสลักเครื่ องสดนั้นสื บทอดงานมา
สู่ สมั ยอยุธยาในราชสำ �นักไทย และงานนี้ ก็ถ่ ายทอด
ต่อมาสู่กรุ งรัตนโกสินทร์ ดังหลั กฐานบทพระราชนิพนธ์
“กาพย์ เห่เรือชมเครื่องคาวหวาน” ในพระบาทสมเด็จ
พระพุทธเลิสหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ อั นเป็นยุคทอง
ของวรรณคดีและศิลปกรรม พระราชนิพนธ์นี้ทรงนิพนธ์
เพื่ อสดุดีสมเด็จพระศรีสุ ริเยนทราบรมราชินี ซึ่งทรงมี
ฝีมื อการทำ�อาหารคาวหวานและการเรือนตั้งแต่ครั้งยัง
ดำ�รงพระยศ “เจ้าฟ้ าหญิงบุญรอด” ซึ่งถ่ายทอดให้เห็น
ความงามของศิลปะแขนงนี้
...หมากปรางนางปอกแล้ว
ใส่ โถแก้วแพร้วพรายแสง
ยามชื่ นรื่นโรยแรง
ปรางอิ่ มอาบซาบนาสา
พลับจีนจั กด้วยมี ด
ทำ�ประณีตน้ำ �ตาลกวน
ติดโอษฐ์อ่อนยิ้ มยวน
ยลยิ่งพลับยับยับพรรณ
น้อยหน่านำ�เมล็ดออก
ปล้อนเปลือกปอกเป็นอัศจรรย์
มื อใครไหนจักทัน
เที ยบเทียมที่ ฝีมื อนาง...
๒๖