Page 29 - Jan53

ประเภทเพลงร้องพื้นบ้าน ได้แก่
๑. ซอล้ านนา
การขั บร้องเพลงพื้นบ้านของชาวล้านนาในเขต
๘ จังหวั ดภาคเหนือตอนบน มี ทั้งการซอเดี่ยวเพื่ อ
เล่ าเรื่อง และการซอโต้ ตอบกัน โดยมีเครื่ องดนตรี
พื้ นเมืองบรรเลงประกอบ เป็ นการแสดงออกซึ่งปฏิภาณ
ไหวพริ บ ความชำ�นาญ ความรู้รอบตั ว และความแม่นยำ�
ในท่ วงทำ�นองของเพลงซอ
๒. หมอลำ�พื้น
เพลงพื้นบ้ านของชาวอีสาน การ “ลำ�” หรื อร้อง
เล่ าเรื่องราว นิ ทาน หรือคำ �สอนทางพระพุทธศาสนา
โดยมีแคนเป็นเครื่องดนตรี ประกอบ นำ�เรื่องราวมาจาก
วรรณกรรมท้ องถิ่น สร้ างทั้งคุ ณประโยชน์ และความ
บันเทิงแก่ผู้ฟัง ตลอดจนถ่ ายทอดเรื่องราวคำ�สอน และ
ปรัชญาของชาวอีสาน
๓. หมอลำ�กลอน
การลำ �หรื อการขั บร้องที่ ใช้ บทกลอนโต้ ตอบ
กั น ระหว่างหมอลำ�ชายและหมอลำ�หญิ ง โดยแต่ละ
ฝ่ายมีหมอแคนของตน สะท้อนความรอบรู้หลากหลาย
ปฏิ ภาณไหวพริบ และความสวยงามอ่ อนช้อยของ
ท่ารำ�ประกอบการลำ� ที่หมอลำ�ฝ่ายชายและฝ่ายหญิงได้
สร้างสรรค์ขึ้น
๔. ลำ�ผญา
เป็นการแสดงลำ �หรือร้องเกี้ ยวกันระหว่างชาย
หญิง โดยใช้ “ผญา” ซึ่งก็คือคำ�คม สุภาษิต หรื อคำ�พูด
ปริศนา ในลักษณะถามและตอบ อย่างมีจังหวะวรรคตอน
โดยผู้ถามส่วนใหญ่เป็นหมอลำ�ชาย และหมอลำ �หญิงเป็น
ผู้ตอบ มีเครื่ องดนตรีประกอบคือ แคน พิณ กลอง โหวด
และฉิ่ง
๕. เพลงโคราช
เพลงพื้นบ้านของชาวจั งหวัดนครราชสี มา ซึ่ง
สื บทอดกันมายาวนาน โดยการนำ�นิทานชาดกมาร้ อง
ด้วยภาษาโคราชที่ ไพเราะ มีส่ วนในการสอนศีลธรรม
๒๗
เน้ นการใช้ปฏิ ภาณไหวพริบ และเผยแพร่ ข่าวสารจาก
ประสบการณ์และโลกทั ศน์ที่กว้างไกลของหมอเพลง
โคราช
๖. ดิเกร์ฮูลู
การขับร้องของชาวไทยภาคใต้ตอนล่าง นิยมกัน
ใน ๓ จังหวัด คือนราธิวาส ปัตตานี และยะลา เป็น
กลอนเพลงโต้ตอบ นิยมเล่นกันเป็นกลุ่ มหรือเป็นคณะ
โดยไม่ได้แสดงเป็นเรื่องราว แต่นำ�เสนอความสนุกสนาน
ของการขับบทโต้ตอบ ตามปฏิภาณไหวพริบของแม่เพลง
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม
ประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๒
สาขางานช่างฝี มือดั้ งเดิม
งานช่างฝีมื อดั้งเดิม หมายถึ ง ภูมิปัญญา ทักษะ
ฝีมือช่าง การเลือกใช้วัสดุ และกลวิธีการสร้างสรรค์ที่
แสดงถึงอัตลักษณ์ สะท้อนพัฒนาการทางสังคม และ
วัฒนธรรมของกลุ่มชน ประกอบด้ วย ผ้าและผลิ ตภัณฑ์
จากผ้า เครื่องจักสาน เครื่ องรัก เครื่องปั้นดินเผา เครื่อง
โลหะ เครื่องไม้ เครื่องหนัง เครื่องประดับ งานศิลปกรรม
พื้นบ้ าน และผลิตภัณฑ์อย่างอื่น
งานช่ างฝีมื อดั้งเดิ มที่ ได้รั บการประกาศขึ้ น
ทะเบี ยนมรดกภูมิ ปั ญญาทางวั ฒนธรรม ประจำ�ปี
พุทธศักราช ๒๕๕๒ มีดังนี้
ประเภทผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า ได้แก่
๑. ซิ่นตีนจก
งานทอผ้าของชาวภาคเหนือที่มีสีสันและลวดลาย
วิจิตรงดงาม ประจักษ์พยานของความเพี ยรพยายาม
ความมานะ อดทน สมาธิ และความละเอียดประณีตใน
จิตใจ ในการทอลวดลายโดยเพิ่มด้ายเส้นพุ่งพิเศษเข้าไป
เป็นช่วงๆ แล้ วใช้ไม้ หรือขนเม่ น หรือนิ้วก้อย เพื่อ “จก”
หรือควักเส้ นด้ายสี สั นต่างๆ ขึ้ นมาบนเส้นยื น ให้ เกิด
ลวดลายตามที่ต้องการ