Page 13 - sep52

วารสารวัฒนธรรมไทย 11
ในงานบุญ แม่ อุ๊ยชาวแม่ แจ่ มได้ เล่าความหลั งว่ า
ตอนสาว ๆ จะตั้งใจทอผ้ าให้ สวยงามเพื่ อจะได้ สวมใส่ อวด
สายตาชายคนรักและผู้ อื่นได้ชื่ นชม โดยเฉพาะผ้ าซิ่นตี นจก
…ผ้าผืนงามที่ใช้ นุ่งใส่ ในยามงานบุญ โดยเฝ้ าทอไว้แรมปี ผื นผ้ า
ซิ่นตี นจกจึ งเป็ นดั่ งสื่อรั กสื่ อสายสัมพั นธ์ระหว่ างหนุ่ม-สาว
และความประณีตความตั้งใจที่หญิ งสาวทุ่มเทเรี ยนรู้การทอผ้า
พัฒนาฝี มื อ จนสามารถทอผ้าซิ่นตีนจกผื นงามก็มี คุณค่ าดั่งใบ
ประกาศณียบัตรวิชาการทอผ้า
ส่วนมิ ติเชิ งลึกจากมุ มมองของนั กวิ ชาการ เราได้
ศึกษาจากผลงานการวิ จั ยของอาจารย์เครื อมาศ วุ ฒิ การณ์
มหาวิทยาลั ยเชียงใหม่ ซึ่ งได้ให้ เหตุผลอันลึ กซึ้งที่ผืนผ้ าได้ ฝาก
มรดกทางวัฒนธรรมไว้ ในเรื่ องการทอผ้ าซิ่ นตีนจกของ
ชาวไท-ยวน อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ไว้อย่างน่ าสนใจ
ว่าเป็นคุณค่าของศรั ทธาต่อพระพุทธศาสนา เปรียบการทอผ้า
เป็นดั่งการสะสมบารมี
…โดยกล่าวสรุ ปความได้ว่ า . . . ในเส้ นทางชี วิ ตของ
คนเรานั้นก้ าวเดินมาไกลจากกาลเวลาอั นไกลโพ้ น อดีต…
ปัจจุบัน…อนาคตแห่งชาติภพหน้า ณ ชาติ ภพปัจจุบัน ชาวไท-ยวน
เชื่อมั่นกั นว่า…การสะสมบารมี ในชาตินี้ นั้ นเป็นปั จจัยที่ เกื้อหนุน
ต่อความสุขสงบในเบื้องหน้า วันข้างหน้า ชาติภพหน้า…ในวิถีทาง
ผู้ชายมี โอกาสสร้ างบารมีในชาตินี้ด้วยการบวชเป็ นพระภิ กษุสงฆ์
ส่วนผู้หญิ งแม้ไม่ ได้บวชแต่ ก็มี วิธีและหนทางในการสร้างบารมี
ด้วยการทอผ้าสร้างสิ่งทอในพระพุทธศาสนาถวายเป็นพุ ทธบูชา
และถ่ายทอดความหมายแห่งศรัทธาลงในลวดลายของผืนผ้ าซิ่น
ตีนจก
ผ้าซิ่ นตีนจกของชาวไท-ยวน จั งหวั ดเชียง ใหม่
เป็ นมรดกร่วมกั นของไท-ยวนในทุ กภู มิ ภาค แม้ จะจำต้อง
แยกห่างกันไปไกล โดยมี ส่วนประกอบหลั กของผืนผ้ าคล้ายกัน
อันได้ แก่
๑. ส่วนหัวซิ่น ประกอบด้วย ๒ ส่วน ส่วนบนสุดเป็น
ผ้าฝ้ายสีขาวนวลตามสีธรรมชาติ ส่วนนี้กว้ างประมาณ ๔-๕ นิ้ว
ส่วนต่ ำลงมาเป็นผ้าฝ้ ายสีแดง กว้างประมาณ ๔-๕ นิ้ว
๒. ส่วนตัวซิ่น เป็นส่ วนที่อยู่ ท่อนกลางของผื นผ้าซิ่น
นิ ยมทอเป็นลวดลายริ้ว อั นเกิดจากสี ของเส้นยื น ส่วนตัวซิ่นนี้
แม่อุ๊ยนุ่ งผ้าซิ่นตีนจก อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่