Page 32 - arg52

วารสารวัฒนธรรมไทย 30
ประกอบอาชีพ หลักการสำคัญของประชาธิปไตยประกอบด้วย
๑) อำนาจการปกครองเป็นของประชาชน
๒) มีความเสมอภาคและเท่าเที ยมกัน
๓) การใช้สิ ทธิและเสรีภาพ อย่างถูกต้องเหมาะสม
๔) การเคารพกฎหมายและสิทธิเสรีภาพของบุคคลอื่น
๕) การยอมรับเสียงส่ วนใหญ่และเคารพเสียงส่วนน้อย
๖) การใช้เหตุ ผล และรับฟังความคิดเห็ น
๙) การยิ นยอมและสมัครใจเข้าร่วมกิจกรรม
๘) มีความสามัคคี และประนีประนอม ๔
ประเทศไทยใช้ ระบบการปกครองแบบประชาธิ ปไตย
มาตั้ งแต่ ปี ๒๔๗๕ นับเป็ นเวลาถึง ๗๗ ปี แต่ ทำไมดูเหมือนว่ า
เราไม่ ไปไหนเลย ในขณะที่ประเทศอื่น ๆ เขาเปลี่ยนแนวคิ ดที่ไม่เลื อก
ฝ่ าย อย่างเช่นสหรัฐอเมริกา มี การเลือกประธานาธิ บดีข้ามสีผิ วแล้ว
ประเทศอังกฤษก็ ยังคงใช้จารีต และขนบธรรมเนียมที่ปกครองร่ วมกัน
ฉะนั้ น ถึ งเวลาแล้วที่ คนไทยทุกคนต้องสนใจเรื่ องวั ฒนธรรม
ประชาธิปไตย เพราะวัฒนธรรมประชาธิ ปไตยจะกำกับองค์กรทางการ
เมื องให้เป็นประชาธิปไตย กล่าวคื อ วัฒนธรรมประชาธิปไตยเป็น
แนวทางที่ ยึ ดหลั กสั นติวิ ธี แก้ ไขความขัดแย้ ง หรือความคิ ดเห็น
ที่ แตกต่างกันโดยสันติ ตามกติกาของกฎหมายหรื อรัฐธรรมนูญไม่
ปลุ กเร้าอารมณ์ให้เกิ ดความโกรธ หรือความเกลียดชัง ประชาธิปไตย
ยึดหลักนิ ติรั ฐหรื อนิติธรรมเป็ นหัวใจสำคัญส่วนการปกครองบ้านเมือง
นั้ นยึ ดกฎหมายเป็นหลัก ไม่ ใช่ ยึ ดตัวบุ คคลผู้ มีอำนาจเป็ นหลัก
เมื่ อมีความขัดแย้ งต้องชี้ขาดด้วยกฎหมาย ไม่ใช่ใช้ ความรุนแรงเป็น
เครื่ องชี้วั ด อย่ างเช่ นกรณีปิ ดถนนโดยนำฝู งชนปิดล้อมเส้ นทาง
การจราจรเพื่ อเรียกร้องให้รั ฐบาลช่วยเหลือในเรื่องต่าง ๆ ไม่ว่ าจะเป็น
เรื่องผลผลิตทางการเกษตร การเรียกร้องขึ้นค่าแรงต่าง ๆ เหล่านี้นั้น
ล้ วนเป็ นการละเมิดสิ ทธิของผู้อื่ น ซึ่งเป็นการกระทำที่ผิ ดกฎหมาย
ไม่ใช่เป็นการดำเนินตามรูปแบบประชาธิปไตยที่แท้จริ งกรณีตัวอย่ าง
ในต่ างประเทศหากประชาชนมีข้อเรียกร้องให้รั ฐบาลช่วยเหลือ เขาจะ
ส่ งผู้แทน ๔-๕ คน เข้าพบผู้ปกครองรั ฐ และยื่นหนังสือแจ้ งความ
ประสงค์ของประชาชนว่าต้องการให้รั ฐช่วยเหลือในเรื่องอะไร โดยจะมี
สื่ อมวลชนเข้าไปถ่ายภาพและนำเสนอข่ าวเท่านั้ น
ถึงเวลาแล้วที่จะต้องทำความเข้าใจกั นในเรื่อง “ประชาธิปไตย”
ว่ าคืออะไร เราทุกคนในที่ นี้เข้าใจกั นถูกต้องหรือไม่ในสภาพสังคมไทย
ในอดีต เรามี คนเป็นศู นย์กลางมี โครงสร้างพื้ นฐานที่ช่ วยเกื้อหนุน
ในการประกอบอาชีพ อาชีพเป็นตัวเกื้ อหนุนคน เป็นสังคมจิตนิยม
เป็ นสังคมแห่ งการแบ่ งปั น อยู่กั นด้วยใจ ไม่ ต้องใช้ เงินก็สามารถ
อยู่ ร่ วมกันได้ ในทางกลับกั นสถานการณ์ในสังคมปัจจุบัน เราละเลย
และขาดหายสิ่ งที่เป็นสังคมแห่งการเอื้ออาทรกัน มุ่ งแต่การกอบโกย
หารายได้ และประโยชน์ส่ วนตน ดั งจะเห็นได้จากรู ปภาพประกอบ
ด้านบน
จะเห็นได้ว่ าสภาพปัญหาการสร้างวั ฒนธรรมประชาธิปไตย
มีความสัมพั นธ์ กับโครงสร้ างพื้ นฐานและวิ ถีชี วิ ตของคนในสั งคม
หากประชาชนยังมี ปัญหาด้ านเศรษฐกิจมี รายได้น้อยไม่ เพียงพอ
ต่อการยั งชีพ มีการศึ กษาน้อย ได้รั บช่องทางการสื่ อสารมวลชนน้อย
ย่ อมส่งผลให้ขาดภู มิคุ้มกันในการรู้เท่าทั นนักการเมื องกระแสการ
เปลี่ ยนแปลงทางการเมืองและสังคม ดังนั้นการแก้ ไขปัญหาจึงจำเป็น
ต้องแก้ไขที่ ต้นเหตุ ทั้งนี้รั ฐมนตรีว่ าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้เสนอ
รู ปแบบการสร้างวัฒนธรรมประชาธิปไตยที่ยั่งยื นดังนี้
สภาพปั ญหาการสร้างวั ฒนธรรมประชาธิปไตยมี ความ
สั มพั นธ์ กั บ โ ค ร ง ส ร้ า ง พื้ นฐ านแ ล ะ วิ ถี ชี วิ ต ข อ ง คน ใ นสั ง คม
หากประชาชนยังมีปั ญหาด้ านเศรษฐกิจ มี รายได้ น้อยไม่ เพียงพอ
ต่อการยั งชีพ มีการศึ กษาน้อย ได้รั บช่องทางการสื่ อสารมวลชนน้อย
ย่อมส่งผลให้ ขาดภูมิ คุ้มกั นในการรู้ เท่าทันนั กการเมือง กระแสการ
เปลี่ยนแปลงทางการเมืองและสังคม ดังนั้ นการแก้ไขปัญหาจึงจำเป็น
ต้ องแก้ไขที่ต้ นเหตุ ทั้งนี้ รัฐมนตรีว่ าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้ เสนอ
รูปแบบการสร้างวัฒนธรรมประชาธิปไตยที่ยั่งยื นดังนี้
สำหรั บใน ช่วงที่ ๓ เพื่อให้ สอดคล้องกั บการดำเนิ น
โครงการนี้ กระทรวงวัฒนธรรมได้ ผลักดันแนวนโยบายการเสริมสร้าง
วัฒนธรรมประชาธิ ปไตยให้ควบคู่ไปกั บงานวัฒนธรรมด้านอื่น ๆ
ในลักษณะของการบูรณาการเป็นการใช้มิติวัฒนธรรมนำการพัฒนา
โดยใช้พื้นฐานวัฒนธรรมของชุมชนแต่ละท้องถิ่นมาสร้ างจิตสำนึกหรือ
วิ ถีชี วิตประชาธิ ปไตย ให้ชุ มชนเรียนรู้และสามารถดำเนินการได้ จาก
การปฏิ บัติจริ ง และในสถานการณ์จริง โดยการใช้เวทีประชาคมเป็น
กลไกในการขั บเคลื่ อนแผนวั ฒนธรรมชุมชน จะเป็ นการเปิดเวที
ประชาธิปไตยให้คนในชุ มชนได้ พูด-คุ ย กันในทุกเรื่องที่ เกี่ยวกับ
ชุ มชน นำมาหารือ แลกเปลี่ยน เรียนรู้ และระดมความคิดตลอดจน
แสวงหาแนวทางแก้ ไขปั ญหาของชุมชนร่วมกั น ไม่ ว่ าจะเป็ นเรื่ อง
วิถีชีวิ ตการดำรงชีพ ภาษา วรรณกรรม อาชีพ ศาสนา ศิลปะ ประเพณี
ความเชื่อ หรือเรื่ องอื่น ๆ ที่ชุ มชนเห็ นว่ าสำคัญและเป็ นปั ญหา
ที่ต้องหาข้ อยุ ติร่ วมกั น นั่นย่อมแสดงให้ เห็นว่ าชุ มชนยอมรั บใน
“มติ ประชาคม” หรือมี ข้อสรุ ปที่ ทุกคนในชุ มชนยอมรับร่ วมกัน
ซึ่ งลักษณะดังกล่าวเป็ นการใช้ระบอบประชาธิปไตยในเวที วัฒนธรรม
นั่ นเอง ทั้งนี้ เวที ประชาคมดังกล่าวจะเป็ นการเสริมสร้ างให้ชุ มชน
เข้มแข็ง สามารถพึ่งตนเองได้โดยไม่ต้องรอให้ภาครัฐเข้ามาช่วยเหลือ
และเวที ประชาคมนี้ ยังสามารถนำไปสู่การผลั กดันให้เกิดแผนชุมชนที่
ชุ มชนเป็นผู้ ลงมือทำ โดยปั จจัยแห่ งความสำเร็จของการเปิ ดเวที
ประชาคมอยู่ที่ ทุกคนในชุมชนมี ส่วนร่ วม ชุมชนรู้จักตนเอง รู้ปั ญหา
เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูล เรี ยนรู้การแก้ปัญหาด้วยตนเอง ได้ร่ วมจัด
ทำแผนเพื่อแก้ปัญหาชุมชน และนำแนวคิดตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพียงตลอดจนการเรี ยนรู้ตามรอยเบื้องพระยุคลบาท ๑๐ ประการ
ของพระบาทสมเด็ จพระเจ้ าอยู่หั ว มาเป็ นกรอบความคิดในการ