Page 13 - E-Book Culture 02_20182
P. 13
ส่งเสริมให้ชุมชนโดยรอบของต้นไม้ใหญ่ ตระหนักถึงคุณค่า และมีส่วนร่วมในการช่วย
เหลือในการดูแลรักษาต้นไม้ใหญ่เหล่านั้นให้ด�ารงอยู่เป็นมิ่งขวัญของชุมชนต่างๆ และ
ของประเทศสืบต่อไป
ดังจะขอยกตัวอย่าง รุกข มรดกของแผ่นดิน ใต้ร่มพระบารมี ต่างๆ ในประเทศไทย
บางส่วน ดังนี้
กลุ่มต้นยางนา พันธุ์ไม้ขนาดสูงใหญ่ล�าต้นตรงสูงชะลูด เรือนยอดเป็นพุ่ม
ทรงกลมสวยงาม ได้แก่
กลุ่มต้นยางนารักษ์สิ่งแวดล้อม จ.เชียงใหม่ บนเส้นทางถนนสายล�าพูน–เชียงใหม่
สายเก่า จ�านวนมากถึง ๘๘๖ ต้น ปลูกขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๕ โดยนโยบาย
ของข้าหลวงใหญ่มณฑลพายัพ เจ้าพระยาสุรสีห์วิศิษฐศักดิ์ (เชย กัลยาณมิตร) ก�าหนด
ให้ต้นไหนใกล้บ้านเรือนผู้ใด ให้ประชาชนครอบครัวนั้นเป็นผู้ดูแล
ต้นยางนาร่มมงคล จ.เชียงใหม่ เป็นต้นยางนาใหญ่ที่โดดเด่นเป็นสง่า เคียงข้าง
เสาอินทขิล หลักเมืองเชียงใหม่ ภายในวัดเจดีย์หลวงวรวิหาร จากประวัติวัดสันนิษฐาน
ว่าต้นยางนี้ปลูกเมื่อ พ.ศ. ๒๓๓๙ ในสมัยพระเจ้ากาวิละ องค์ที่ ๑ ซึ่งย้ายเมืองจากเวียง
ป่าซาง ล�าพูน มาตั้งอยู่ที่เมืองเชียงใหม่เป็นการถาวร
พญายางนา จ.ลพบุรี ต้นยางนาต้นนี้วัดขนาดเส้นรอบวงได้ถึง ๒๐ เมตร ขนาด
๑๓ คนโอบ มีอายุมากกว่า ๕๐๐ ปี ยืนต้นอยู่ที่ วัดยาง ณ รังสี อ.เมือง สันนิษฐานว่า
ต้นยางนี้มีมาตั้งแต่สมัยละโว้ ก่อนสถาปนากรุงศรีอยุธยา
ต้นมะขาม เหมือนจะเป็นต้นไม้พื้นเพธรรมดา แต่ถ้าไม่ถูกตัดต้น มะขามก็จะ
เจริญเติบโตสูงใหญ่และอยู่ได้มากกว่า ๑๐๐ ปีเช่นเดียวกัน
มะขามยักษ์วัดแค จ.สุพรรณบุรี เป็นต้นมะขามที่มีกล่าวไว้ในนิทานพื้นบ้าน
เรื่องขุนช้างขุนแผน ที่เชื่อกันว่าเป็นเรื่องที่แต่งขึ้นตั้งแต่สมัยพระรามาธิบดี ที่ ๒
ต้นกรุงศรีอยุธยา แต่ตอนที่กล่าวถึงในเรื่องขุนช้างขุนแผนนั้น ต้นมะขามนี้ก็โตมาก
อยู่แล้ว ในเรื่องขุนช้างขุนแผน พลายแก้วได้ใช้มะขามต้นนี้ฝึกเสกใบมะขามให้เป็น
ต่อแตนเข้าท�าร้ายศัตรู จึงเชื่อกันว่ามะขามต้นนี้ น่าจะมีอายุถึงมากกว่า ๑,๐๐๐ ปี
เลยทีเดียว
มะขามคู่ยักษ์วัดแจ้ง กรุงเทพมหานคร มะขามคู่นี้คือมะขามที่ขึ้นเคียงข้าง
สัญลักษณ์ทางการท่องเที่ยวของประเทศไทย คือ ยักษ์วัดแจ้ง หรือยักษ์คู่เฝ้าประตู
พระอุโบสถวัดอรุณราชวราราม ต้นมะขามคู่นี้มีอายุยืนยาวมาแล้วจากการดูภาพถ่าย
ประเทศไทยเก่าๆ ไม่มากนักแต่คงมากกว่า ๑๐๐ ปีขึ้นไป
ต้นสมพง ต้นไม้ที่มี พูพอน หรือโคนรากขนาดใหญ่แยกเป็นกลีบแบนยาวสูง
ใหญ่หลายกลีบ ช่วยค�้ายันให้ล�าต้นสูงใหญ่น�้าหนักมากพุ่งตรงยาวเหยียดเสียดฟ้าขึ้น
ไปได้ เป็นไม้ที่พบได้ทั่วประเทศในป่าโปร่ง โดยเฉพาะในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ต่างๆ
สมพงผึ้งหลวง จ.กระบี่ เป็นต้นไม้ใหญ่ ณ อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา ที่ถูก
เรียกว่าเป็นหลังคาของเมืองกระบี่ ภาษาถิ่นเรียกต้นไม้นี้อีกชื่อหนึ่งว่า ต้นมันช้าง ต้นนี้
มีอายุมากกว่า ๑๐๐ ปี อุทยานแห่งชาติพนมเบญจาส�ารวจและประกาศจัดตั้งในปี
พ.ศ. ๒๕๒๓ จึงนับเป็นช่วงเวลาค้นพบไม้ใหญ่ต้นนี้ด้วย
เมษายน - มิถุนายน ๒๕๖๑ 11