Page 54 - Culture3-2016
P. 54
๑ บรรยากาศควันตลบคลุมพน้ื ท่จี ดั งานบญุ บั้งไฟยโสธร (ยอด เนตรสวุ รรณ ภาพ)
๒ ในอดีตหากบั้งไฟลูกไหนแตกครูบ้ังไฟจะถูกจบัโยนลงบ่อโคลนเสมือนหน่ึงเป็นการถูกปรับบ่อโคลนและเนื้อตัวมอมแมมจึงกลายเป็นการละเล่นอย่างหนึ่ง
ที่งานบุญบั้งไฟขาดไม่ได้ในปัจจุบัน
๓พิธีกรรมและความเชื่อรายล้อมอยู่แทบทุกขนั้ตอนของประเพณีบุญบั้งไฟ
ซ่ึงเป็นสถานที่จัดงาน เป็นกิจกรรมที่แสดงถึงความกลมเกลียว ในงานประเพณบี ญุ บงั้ ไฟจงั หวดั ยโสธร ประจาปี ๒๕๕๙
และสนุกสนานเฮฮา ในขบวนแห่จะมีท้ังการเซ้ิงบั้งไฟและ จึงประกอบไปด้วยกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว อาทิ มหกรรม
การละเล่นที่สะท้อนวิถีชีวิตชาวบ้าน เช่น การทอดแหหาปลา จาหน่ายและแสดงสินค้า OTOP การแสดงดนตรี การประกวด
การสกัสุ่ม
ธิดาบั้งไฟโก้รวมท้ังการประกวดรถบั้งไฟสวยงามและขบวน
นอกจากนั้นยังมีการเล่นตลกหรือบทเซิ้งที่ส่อไปในเรื่อง รา เซ้งิ
เพศสัมพันธ์ รวมถึงการใช้ไม้แกะสลักเป็นรูปอวัยวะเพศชาย การเคลื่อนขบวนแห่กาหนดขึ้นในช่วงสายของวันเสาร์
ท่ีเรียกว่า “บกั แปน้ ” หรือ “ปลดั ขกิ ” มาร่วมขบวนแห่ด้วย ท่ี ๑๔ พฤษภาคม กลุ่มผู้ร่วมขบวนมาจากหน่วยงานทั้ง
ซึ่งมีคาอธิบายเชิงวิชาการระบุว่า สัญลักษณ์เหล่าน้ีเป็น ภาครัฐและเอกชน โรงเรียน รวมท้ังชาวชุมชนจากคุ้มวัด
เคร่ืองหมายของความสัมพันธ์ระหว่างฟ้ากับดินหญิงและชาย ต่างๆทส่ี่งรถบ้ังไฟสวยงามมาร่วมขบวนแต่ละคันล้วนตกแต่ง
ซึ่งเป็นพลังที่ก่อกาเนิดชีวิตและพลังแห่งความอุดมสมบูรณ์ ประดับประดาด้วยลวดลายงามวิจิตร ติดต้ังบ้ังไฟจาลอง
จึงเก่ียวข้องกับการขอฝนซึ่งเป็นท่ีมาแห่งพลังการเจริญเติบโต หัวพญานาคไว้ที่หน้ารถ แทรกด้วยขบวนราเซ้ิงและกลุ่ม
๑
ของพชืพรรณ
นกัดนตรีวงต่างๆ
พอถึงวันรุ่งขึ้นชาวบ้านชายหญิงทั้งฝ่ายเจ้าภาพและ ท่ามกลางแสงแดดแผดจ้า ขบวนแห่ค่อยเคลื่อนตัวเป็น
แขกเหรื่อจะแต่งกายงดงาม พร้อมนาอาหารคาวหวานและ แถวยาวเหยียดไปตามถนนแจ้งสนิท ซึ่งสองฝั่งเรียงรายด้วย
เคร่ืองไทยทานอื่นๆ ไปถวายพระท่ีวัด หลังจากน้ันจึงนาบั้งไฟ เวทีแสดงดนตรียกพื้นสูงประดับป้ายโฆษณาสินค้าละลานตา
ไปท่ีลานจุด ซึ่งได้ทาเป็นร้านหรือค้าง (ฮ้าน) บนต้นไม้สูงเพื่อ กระทั่งทุกขบวนผ่านหน้าเต็นท์กองอานวยการไปส้ินสุดท่ี
ให้หางบ้งัไฟพ้นจากพื้น
วัดศรีไตรภูมิ
เมื่อบ้ังไฟทุกลูกถูกจุดขึ้นสู่ท้องฟ้าตามลาดับที่ได้จับ กระทั่งช่วงบ่ายของวันเดียวกันก็มีการจุดโชว์บั้งไฟ
ฉลากไว้ กถ็ อื ว่าส้นิ สุดงานบญุ บัง้ ไฟของปีนน้ั
แฟนซี ณ ฐานจุดบ้ังไฟบริเวณลานโล่งในสวนสาธารณะ
๓.
พญาแถน
บั้งไฟแฟนซีทาจาก “บั้งไฟหม่ืน” ก็คือบ้ังไฟขนาด
กาลเวลานาความเปลย่ีนแปลงและสรา้งความหมายใหม่ กลางที่บรรจดุนิปืน(หมื่อ)๑๒กโิลกรมัสิง่ทีพ่ิเศษคือเมอื่มัน
ให้กับส่ิงต่างๆ อยู่เสมอ
พงุ่ ขน้ึ สงู สดุ แลว้ รม่ สสี นั สดใสจะถกู ดดี ออกมาจากดา้ นทา้ ยแลว้
แมว้ า่ งานบญุ บง้ั ไฟจะจดั กนั ทวั่ ไปในพนื้ ทภ่ี าคอสี าน ทงั้ งาน กางออก ช่วยพยุงบ้ังไฟให้ค่อยๆ ตกสู่พื้น เรียกเสียงปรบมือ
ในระดบัหมู่บ้านตาบลหรืออาเภอทว่างานใหญ่ระดบัจงัหวัด ชอบใจของผู้ชมท่ีรอลุ้นว่าร่มจะกางหรอืไม่
คงต้องยกให้งานบุญบั้งไฟของยโสธร ซ่ึงมีช่ือเสียงจนกลาย ก่อนจะถึงช่วงเวลาที่ทุกคนเฝ้ารอในวันรุ่งขึ้น ซึ่งจะมี
เป็นหมดุหมายหน่ึงในปฏิทินการท่องเทย่ีวของไทยไปแล้ว
การแข่งบงั้ไฟขึน้สูงนนั่เอง
๒
52
