Page 93 - Culture2-2016
P. 93
ไม้สักกลึงกลมสาํา หรับทําาดากขลุ่ย
ขลุ่ยบ้านลาวของชุมชนบางไส้ไก่
ความเปลี่ยนแปลงด้านอื่นได้แก่ภายหลังเร่ิมมีการใช้ไม้ แกเล่าว่าชีวิตผูกพันมากับการทาขลุ่ยตั้งแต่วัยเยาว์สืบเนื่อง
เนื้อแข็งชนิดอ่ืนมาทาขลุ่ยไม่ว่าไม้ชิงชันไม้พยุงไม้มะพร้าว ถึงบัดนี้นบัได้เป็นเวลาหลายสิบปีแล้ว
ไม้ประดู่รวมทง้ัไม้พญางิ้วดาซงึ่หายากขลุ่ยทีท่าจากไม้ชนดินี้ วา่กนัวา่ในสมยักอ่นคนทงั้หมบู่า้นลาวเกอืบทกุหลงัคาเรอืน
จะมลี กั ษณะสวยงามนา่ เกรงขามและราคาสงู ลวิ่ กวา่ ไมช้ นดิ อน่ื ๆ มอี าชพี ทา ขลยุ่ กนั อยา่ งเปน็ ลา่ เปน็ สนั แตด่ ว้ ยความเปลยี่ นแปลง
ขณะท่ีขลุ่ยซึ่งทาจากท่อพีวีซีจะมีราคาย่อมเยาว์ เหมาะกับ แหง่ ยคุ สมยั เมอื่ บทบาทและความสาคญั ของดนตรไี ทยในสงั คม
นักเรยีนทเ่ีพิง่เรม่ิหัดเครื่องดนตรีชนดินี้
ลดน้อยลงประกอบกับคนรุ่นใหม่ของบ้านลาวเริ่มออกไปหา
ทกุ วนั นบ้ี ้านครสู นุ ยั เป็นแหล่งผลติ และจา หน่ายขลยุ่ ไทย งานทาอาชีพอ่ืนนอกชุมชนมากข้ึน ปัจจุบันจึงมีครอบครัวที่
ทุกประเภท ได้แก่ ขลุ่ยเพียงออ ขลุ่ยรองออ ขลุ่ยเคียงออ
ประกอบอาชีพทา ขลุ่ยเหลือไม่ถงึ ๑๐ หลังคาเรือน
ขลุ่ยอู้ ขลุ่ยหลิบ โดยผู้แวะเวียนมาซื้อหามีท้ังนักดนตรีไทย ท่ามกลางสถานการณ์ดังกล่าว ครูสุนัยยังมีบทบาท
รุ่นเล็กรุ่นใหญ่ ครูบาอาจารย์ นักเรียนนักศึกษา นักวิชาการ ในการให้ความรู้ สอนทั้งการเป่าขลุ่ยและทาขลุ่ยแก่นักเรียน
แม้กระทั่งนักสะสม
นักศึกษาด้านดนตรีไทยที่มาขอฝากตัวเป็นศิษย์โดยไม่ปิดบัง
หากไม่มีธุระต้องออกไปไหน ครูสุนัยจะประจาอยู่ท่ี ทุกขั้นตอน เป็นอีกหนทางหนึ่งที่ช่วยรักษาภูมิปัญญาการ
อาณาจักรแห่งการงานอันเป็นที่รัก คือบริเวณชั้นล่างบ้านพัก ทาขลุ่ยไม่ให้สูญหายไปกับกาลเวลา ควบคู่กับการผลิตขลุ่ย
อาศยัคหูาเดยีวของตนภายในห้องขนาดกะทดัรดัแวดลอ้มดว้ย อย่างต้ังอกตัง้ใจ
เครื่องไม้เครื่องมือในการทาขลุ่ย ท้ังเคร่ืองกลึงไม้ สว่านไฟฟ้า “งานของเราไม่ได้เน้นปริมาณหรือทามากๆ เพื่อขายส่ง
เลื่อย มีดขนาดต่างๆ เมื่อกวาดมองไปรอบห้องก็เห็นชิ้นไม้ แต่เน้นคุณภาพว่าทาอย่างไรให้ดีท่ีสุด เพราะหากผมทาขลุ่ย
หรือลาไม้กลึงกลมสีน้าตาลสาหรับทาขลุ่ยที่มีขนาดสั้นยาว แล้วไม่ได้ตามมาตรฐาน ถ้ามีคนตาหนิก็จะเสียไปถึงรุ่นพ่อ
ไม่เท่ากัน เกบ็ วางตั้งเรยี งอยู่ในกล่องหรอื ถังละลานตาไปหมด
รุ่นปู่ ซงึ่ ท่านเป็นระดับปรมาจารย์”
เวลาแต่ละวันจึงหมดไปกับการทาขลุ่ย หากไม่กลึงไม้ ครชู า้ ง สนุ ยั กลนิ่ บปุ ผา กลา่ วยนื ยนั ถงึ ความมงุ่ มนั่
กเ็จาะรูขัดเงาขลุ่ยแกะปากนกแก้วทาดากหรอืลองเสียงขลุ่ย ของตนเองในฐานะผสู้บืทอดภมูปิญัญาชา่งทาําขลยุ่แหง่ชมุชน
ครูสุนัยลงมือทาทุกข้ันตอนอย่างใส่ใจและมีความสุข อย่างท่ี
บา้ นลาว
91
เมษายน-มถิ นุ ายน ๒๕๕๙
