Page 81 - Culture2-2016
P. 81
ความปลาบปลม้ื ปตี อิ กี งานหนงึ่ คอื เราไดเ้ขยี นภาพประกอบ
บทพระราชนพิ นธพ์ ระมหาชนก พระองคท์ า่ นทรงมพี ระปฏสิ นั ถาร
หรอื พระวนิ จิ ฉยั รปู ทเ่ี ราเขยี นจากบทพระราชนพิ นธ์ งานบางชน้ิ
ที่ท่านทรงแก้ให้กลับเป็นงานที่ดีกว่าที่เราคิดไว้ ผมจาได้ตอนที่
เขียนให้พระโปลชนกหลุดจากโซ่ตรวนแล้วหนี ผมเขียนตอน
กาลังหนีออกจากวัง แล้วถวายให้ท่านประทานพระวินิจฉัย
ช่วงน้ันท่านประชวรอยู่ศิริราชแต่ไม่ว่างเว้นจากการทรงงาน
ทา่ นทรงนา งานทศ่ี ลิ ปนิ ถวายไปดใู นหอ้ งบรรทม เพอื่ พนิ จิ พจิ ารณา
งานตลอดเวลาภาพที่ผมเขียนพระโปลชนกกาลังเสดจ็หนอีอก
จากวงั ทา่ นตรสั วา่ ตอนนไี้ มส่ า คญั ตอนทสี่ า คญั นา่ จะเปน็ ตอนท่ี
โซ่ตรวนหลุดออกจากพระโปลชนก มันเหมือนปาฏิหาริย์ อันน้ี
ในฐานะศิลปินแห่งชาติ อาจารย์มีบทบาทหน้าท่ีในเชิง
สาคัญกว่าเพราะโซ่ตรวนท้ังหลายหลุดออกเองด้วยพลังของ
สังคมและศลิปวัฒนธรรมอย่างไรบ้าง
ความบริสุทธิ์ ผมเลยยิ่งมีจินตนาการ เพราะพระราชวินิจฉัย
ของพระองค์ท่านเหนือจากความจรงิท่ีเราเขียนตรงนั้น การเปน็ศลิปนิแหง่ชาตเิหมอืนอกีภารกจิหนง่ึทเ่ีราตอ้งตระหนกั
นอกจากนั้นในการท่ีพระองค์ท่านทรงแนะนาศิลปิน ผมคดิ วา่ ในเมอื่ สถาบนั หรอื สงั คมยกยอ่ งเรา ผมจงึ อยากทา ใหง้ าน
ทา่ นทรงแนะนา ศลิ ปนิ ไดท้ นั ที แสดงวา่ ทา่ นทรงรอบรมู้ าก แมก้ ระทงั่ ศลิ ปะหรอื ผลงานทเี่ ราทา สมควรทจี่ ะไดร้ บั การยกยอ่ ง ฉะนนั้ ในทศั นะ
เรอื่ งเลก็ ๆ นอ้ ยๆ ทเ่ี รามองขา้ มไป งานชนิ้ หนงึ่ ทเี่ ขยี นพระมหาชนก ของผม เราจะตอ้ งพฒั นางานศลิ ปะของเราใหเ้ ปน็ ทย่ี กยอ่ งและใหเ้ ปน็
เข้าไปในสวนแล้วเด็ดมะม่วงกิน ศิลปินเขียนเหมือนเรากา ทยี่ อมรบั ใหเ้ หน็ วา่ การเชดิ ชเู กยี รตศิ ลิ ปนิ เปน็ เรอ่ื งสาคญั ไมใ่ ชเ่ ปน็
มะม่วงแล้วกัดกิน ท่านตรัสว่าผิด ให้สังเกตคนอินเดียเวลากิน รางวัลท่ีเป็นผลพลอยได้ แต่เป็นภาระหน้าที่ท่ีเราต้องตระหนัก
มะมว่ ง เขาจะนวดใหม้ นั นมิ่ กอ่ น แลว้ บบี ใหน้ ้ามนั ไหลลงมาจาก หมายรวมถงึ ชวี ติ หรอื การปฏบิ ตั ติ วั ในสง่ิ ทเ่ี ยาวชนสามารถใชย้ ดึ เปน็
นวิ้เรื่องนีเ้ราไม่รู้เลยแต่พระองค์ท่านมีสายพระเนตรท่ีละเอยีด แนวทางได้ใหเ้ขาคดิวา่เปา้หมายในการทางานศลิปะไมใ่ชท่าเพอ่ื
ลึกซ้งึอย่างแท้จริง
ความสนกุหรอืเพราะอยากทาเทา่นนั้เองแตค่วรจะมบีทบาทเกยี่วขอ้ง
นอกจากนั้นเท่าท่ีเราได้ถวายงานในพระบรมวงศานุวงศ์ กบั สงั คม มหี นา้ ทที่ า ประโยชนใ์ หส้ ว่ นรวมอกี ทางหนงึ่ ดว้ ย
หลายๆ พระองค์ ทา ใหเ้ ราสนใจวา่ ทา ไมราชวงศส์ นใจงานศลิ ปะ มอี ยเู่ รอื่ งหนงึ่ ทผี มอยากเหน็ คอื การพฒั นาอยา่ งยง่ั ยนื นนั่ คอื
ทั้งท่ีว่ากันตรงๆ ประเทศชาติเรายังเห็นว่าตรงนี้ยังเป็นงานรอง การผลกั ดนั ใหศ้ ลิ ปวฒั นธรรมเขา้ ไปอยใู่ นหลกั สตู รการศกึ ษา หรอื
ในการบรหิ ารพฒั นาประเทศ ทา ใหผ้ มมองกลบั มาอกี ทวี า่ สถาบนั ให้ความสาคัญกับศิลปะมากขึ้น เพราะทุกวันน้ีเรายังมองเรื่อง
พระมหากษตั รยิ เ์ ปน็ ส่วนหนงึ่ ทท่ี รงทา นบุ า รงุ ศลิ ปวฒั นธรรมอยู่ เศรษฐกจิ เปน็ ตวั หลกั ทจี่ ะผลกั ดนั หรอื พฒั นาประเทศ ซงึ่ แทท้ จี่ รงิ
เพราะพระองคท์ รงเหน็ วา่ ศลิ ปวฒั นธรรมผกู พนั กบั ประวตั ศิ าสตร์ แลว้ จา เปน็ ตอ้ งมหี ลายสว่ นทตี่ อ้ งบรู ณาการและทางานไปรว่ มกนั
ความเป็นชนชาติไทยและสถาบนัพระมหากษัตริย์ทรงอุปถมัภ์ ถึงจะผลักดันให้ประเทศขับเคล่ือนไปได้เช่นในการประดิษฐ์
งานศิลปวัฒนธรรมมาตลอด จนกระท่ังปัจจุบันก็ยังทรงเห็น รถยนต์ แทนทเ่ี ราจะมแี ตว่ ศิ วะกบั นกั วทิ ยาศาสตร์ เราควรตอ้ งมี
คณุ ค่าของงานน้ี จะเหน็ วา่ พระราชประเพณหี ลายๆ อยา่ งทเี่ คย ศลิ ปนิ ทจี่ ะออกแบบตวั รถใหเ้ กดิ ความงามดว้ ย ทผี่ า่ นมาเราไมเ่ คย
หยุดชะงักลงด้วยสถานการณ์บ้านเมืองหรืออะไรก็แล้วแต่ ใชศ้ าสตรน์ ใี้ นการบรู ณาการ ฉะนนั้ การทเี่ รามองศลิ ปวฒั นธรรม
สถาบันได้รื้อฟื้นสิ่งเหล่าน้ีขึ้นมาใหม่ทาให้สังคมเห็นว่ามี แยกส่วนมองเป็นเรือ่งของงานประเพณีผมว่ายังไม่พอเพราะ
ความจา เป็น มคี วามสาคญั ต่อบ้านเมอื ง
แท้จริงแล้วศิลปะเป็นเรื่องของความรู้
79
เมษายน-มถิ นุ ายน ๒๕๕๙
