Page 40 - sep53

Basic HTML Version

๓๘
วิ
จั
ยวั
ฒนธรรม
ดนตรี
พื้
นบ้
าน
“กาหลอ”
เป็
นดนตรี
พื้
นบ้
านประเภท
เครื่
องประโคมที่
เก่
าแก่
ของชาวใต้
โดยได้
รั
บอิ
ทธิ
พลมาจาก
วั
ฒนธรรมมลายู
ตั้
งแต่
ก่
อนพุ
ทธศตวรรษที่
๑๓ ซึ่
งชาวมลายู
ในสมั
ยนั้
นใช้
กาหลอประโคมในงานศพ เพื่
อน้
อมวิ
ญญาณ
ของผู้
ตายสั
กการบู
ชาแก่
พระอิ
ศวรหรื
อพระกาฬ และเป็
เครื่
องสื่
อสารส่
งข่
าวการตายแก่
ญาติ
มิ
ตรด้
วย ต่
อมาศาสนา
อิ
สลามได้
เผยแพร่
เข้
ามาสู่
ดิ
นแดนแถบนี้
และตามหลั
ศาสนาห้
ามเก็
บศพไว้
ค้
างคื
น ทำ
�ให้
กาหลอสู
ญหายไปจาก
วั
ฒนธรรมมลายู
คงเหลื
ออยู่
แต่
ในวั
ฒนธรรมไทยภาคใต้
ดนตรี
พื้
นบ้
าน
“กาหลอ”
เคยรุ่
งโรจน์
อยู่
ทางภาคใต้
แถบจั
งหวั
ดกระบี่
นครศรี
ธรรมราช ตรั
งและพั
ทลุ
ง มานาน
นั
บร้
อยปี
และได้
เผยแพร่
ไปยั
งจั
งหวั
ดใกล้
เคี
ยงด้
วย รวมถึ
จั
งหวั
ดยะลาก็
เช่
นกั
น ปั
จจุ
บั
นคณะกาหลอในจั
งหวั
ดยะลามี
เหลื
ออยู่
เพี
ยง ๑ แห่
ง คื
อ ชุ
มชนบ้
านยุ
โป อำ
�เภอเมื
องยะลา
จั
งหวั
ดยะลา และคณะดนตรี
ส่
วนใหญ่
จะเป็
นผู้
สู
งอายุ
ทุ
กคน
ส่
วนความเชื่
อที่
คณะดนตรี
กาหลอ มี
ต่
อดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ
นั้
น คื
อ เป็
นดนตรี
ที่
นำ
�วิ
ญญาณของคนตายไปสู่
สรวงสวรรค์
จึ
งเป็
นดนตรี
ที่
ใช้
ประกอบพิ
ธี
กรรมในงานศพ โดยมี
ความเชื่
เกี่
ยวข้
องกั
บเรื่
องภู
ตผี
ปี
ศาจและเสนี
ยดจั
ญไร เป็
นความเชื่
ที่
มี
อำ
�นาจเหนื
อธรรมชาติ
และอำ
�นาจนั้
นอาจให้
คุ
ณหรื
อให้
โทษก็
ได้
คณะดนตรี
กาหลอ จึ
งมี
บริ
กรรมคาถาป้
องกั
นสิ่
ชั่
วร้
ายเพื่
อเอาชนะภู
ตผี
ปี
ศาจและเสนี
ยดจั
ญไร เช่
น คาถา
กั
นเรื
อน คาถากั
นตั
ว คาถาเข้
าโรง–ออกโรง กั
นโรง เป็
นต้
สำ
�หรั
บข้
อจำ
�กั
ดที่
เป็
นสาเหตุ
ให้
ดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ
กำ
�ลั
งจะสู
ญหาย คื
อ ไม่
ได้
มี
การเล่
นติ
ดต่
อกั
นมานานถึ
ง ๒๐
ปี
แล้
ว เนื่
องจากคณะดนตรี
กาหลอคณะนี้
ไม่
มี
โอกาสหรื
สถานที่
ๆจะเล่
น เพราะการจั
ดงานศพในชุ
มชนบ้
านยุ
โป ส่
วน
ใหญ่
จะจั
ดในวั
ดประจำ
�ตำ
�บล คื
อ วั
ดยู
ปาราม (วั
ดยุ
โป) แต่
เนื่
องจากเจ้
าอาวาสวั
ดยู
ปาราม มี
ความเชื่
อที่
แตกต่
างกั
นกั
คณะดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ จึ
งไม่
อนุ
ญาตให้
เล่
นดนตรี
ชนิ
นี้
ในวั
ด และอี
กประการหนึ่
งคื
อ ผู้
เล่
นดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ
ส่
วนใหญ่
มี
อายุ
มากขึ้
น นอกจากนี้
ผู้
เล่
นดนตรี
ร่
วมคณะ
บางคนย้
ายออกไปอาศั
ยนอกพื้
นที่
จึ
งไม่
สามารถเล่
นเป็
นวง
กาหลอได้
จากสาเหตุ
ดั
งกล่
าว จึ
งเป็
นที่
มาของ
การศึ
กษาวิ
จั
เรื่
องการสื
บทอดดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ
จั
งหวั
ดยะลา
ที่
กำ
�ลั
งจะสู
ญหายไป ซึ่
งการวิ
จั
ยนี้
มี
วั
ตถุ
ประสงค์
เพื่
ส่
งเสริ
มกระบวนการทำ
�งานแบบมี
ส่
วนร่
วมระหว่
าง
วั
ฒนธรรมจั
งหวั
ด สภาวั
ฒนธรรมจั
งหวั
ด และชุ
มชนในการ
บริ
หารจั
ดการวั
ฒนธรรมท้
องถิ่
น และเพื่
อศึ
กษาถึ
งประวั
ติ
ความเป็
นมา คุ
ณค่
าของดนตรี
พื้
นบ้
านที่
เป็
นมรดกทาง
วั
ฒนธรรม ภู
มิ
ปั
ญญาท้
องถิ่
นและภู
มิ
ปั
ญญาไทย นอกจากนี้
ยั
งเป็
นการศึ
กษาหาแนวทางการถ่
ายทอดภู
มิ
ปั
ญญา
ท้
องถิ่
นดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอให้
คงอยู่
ต่
อไปด้
วย โดย
ใช้
วิ
ธี
วิ
จั
ยเชิ
งคุ
ณภาพจากการเก็
บรวบรวมข้
อมู
ลจาก
เอกสาร การสั
มภาษณ์
แบบเจาะลึ
กและการจั
ดเวที
เสวนา
จากกลุ่
มตั
วอย่
างซึ่
งเป็
นชาวบ้
านในชุ
มชนตำ
�บลยุ
โป
จากหลากหลายสาขาอาชี
พที่
รั
บรู้
เรื่
องราวความเป็
นมาของ
ดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ และจากกลุ่
มตั
วอย่
างที่
เป็
นวิ
ทยากร
ภู
มิ
ปั
ญญาท้
องถิ่
นที่
มี
ความรู้
ด้
านดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอด้
วย
จากผลการวิ
จั
ยสรุ
ปได้
ว่
า ดนตรี
พื้
นบ้
านกาหลอ
มี
ความสำ
�คั
ญต่
อชุ
มชนบ้
านยุ
โป จั
งหวั
ดยะลา เพราะ
นอกจากจะยั
งคงเหลื
ออยู่
เพี
ยงแห่
งเดี
ยวในจั
งหวั
ดยะลา
แล้
ว ชาวบ้
านที่
ได้
รั
บรู้
รั
บฟั
งด้
วยตนเอง หรื
อได้
รั
บฟั
งผ่
าน
ทางญาติ
ผู้
ใหญ่
ต่
างก็
รู้
กั
นดี
ว่
าดนตรี
ชนิ
ดนี้
เป็
นดนตรี
ชั้
นสู
ขุ
นเอม....เรื่
อง