Page 11 - may52

วารสารวัฒนธรรมไทยัฒ
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดให้สร้างขึ้ น ทำด้วยทองคำ
จำหลั กลาย ลงยาราชาวดี ประดับด้วยรั ตนชาติ โดยเฉพาะ
เพชรดวงใหญ่ ประดับยอดพระมหาพิชั ยมงกุฎ มีชื่อว่ า พระมหา
วิเชียรมณี
๒. พระแสงขรรค์ ชั ยศรี เป็ นเครื่องราชศั สตรา
พระมหาราชครู เป็ นผู้ ทู ลเกล้ าทู ลกระหม่ อมถวายสมเด็ จ
พระมหากษัตริยาราชในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ต่อจาก
พระมหาพิ ชั ยมงกุ ฎ พระแสงขรรค์ชั ยศรีองค์ นี้ ส่วนองค์
พระแสงขรรค์ เป็ นเหล็ กกล้ า ตรงโคนพระแสงทั้ งสองข้ าง
จำหลั กเป็ นภาพพญาสุ บรรณ สมเด็ จพระอมริ นทราธิ ราช
ทรงช้ างเอราวั ณ พระนารายณ์เป็ นเจ้า และพระพรหมธาดา
ลำดั บกั นขึ้นไปในซุ้มเรื อนแก้ว ส่ วนด้ามและฝั กพระแสงขรรค์
ชั ยศรี หุ้ มทองคำจำหลักลาย ลงยาราชาวดี ประดับด้วยรัตนชาติ
๓. ธารพระกรชั ยพฤกษ์ พระมหาราชครูเป็นผู้ทูลเกล้า
ทู ลกระหม่อมถวายสมเด็จพระมหากษัตริ ยาราชในการพระราชพิธี
บรมราชาภิ เษก เป็นลำดั บที่ สามต่ อจากพระแสงขรรค์ชั ยศรี
ทำด้ วยไม้ ชั ยพฤกษ์หุ้ มด้ วยทองคำเกลี้ยง ส่ วนศี รษะทำเป็ น
หั วเม็ดทรงบัวอ่อน เถลิ งคอทำด้ วยเหล็กคร่ำทองเป็นลายก้านแย่ง
ดอกใน ประกอบแม่ ลายกระหนาบทั้งล่ างและบน ส่วนส้นทำเป็น
ส้อมสามขาด้วยเหล็กกล้าคร่ำทอง และรั ดด้วยเถลิงส้นคร่ำทอง
ลายเดี ยวกับเถลิงคอ
๔. พั ดวาลวิชนีและพระแส้ จามรี พระมหาราชครู
เป็นผู้ ทู ลเกล้าทูลกระหม่ อมถวายสมเด็จพระมหากษัตริยาราช
ในการพระราชพิ ธีบรมราชาภิ เษก เป็นลำดั บที่ สี่ถัดจากธาร
พระกรชัยพฤกษ์ พัดวาลวิ ชนี จะทำด้วยใบตาลขลิบทองหุ้มขอบ
ด้ามและนมพัดทำด้ วยทองคำเพลาลาย ลงยาราชาวดี ประดับด้วย
รัตนชาติ ส่วนพระแส้จามรี ด้ ามเป็นแก้ ว จงกลรัดโคนแส้และ
ส้นทำด้วยทองคำเพลาลาย ลงยาราชาวดี ประดับด้ วยรัตนชาติ
๕. ฉลองพระบาทเชิ งงอน พระมหาราชครูเป็ นผู้
ทู ลเกล้าทู ลกระหม่อมถวายสมเด็จพระมหากษัตริยาราชในการ
พระราชพิ ธีบรมราชาภิเษก เป็ นลำดับที่สุดในส่วนเครื่องมงคล
สิริเบญจราชกกุธภัณฑ์ ทำด้วยทองคำจำหลักลาย ลงยาราชาวดี
ประดับด้วยรั ตนชาติ ด้านในทั้งสององค์บุ ด้วยสักหลาดสีแดง
พระราชครู หั วหน้าพราหมณ์อ่านประกาศพระราชพิธี
ฉัตรมงคล พระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์เย็น ในวั นฉัตรมงคล คือ
วันที่ ๕ พฤษภาคม ในตอนเช้าทรงพระราชทานภัตตาหารแด่
พระสงฆ์ พราหมณ์เบิกแว่นเวียนเทียนสมโภชพระมหาเศวตฉัตร
และเครื่องราชกกุธภั ณฑ์ เมื่อถึงเวลาเที่ ยงตรงทหารเรื อ และ
ทหารบกยิงปืนใหญ่ เฉลิมพระเกียรติ พร้อมกัน ๒ กอง รวม ๔๒ นัด
นอกจากนี้ ยั งมี พิ ธี พร ะ ร าชทาน เ ครื่ อ ง ร าชอิ สริ ยาภรณ์
ตราจุลจอมเกล้า ให้ แก่ผู้ที่ ได้รับพระราชทานด้วย หลังจากนั้น
ทรงเสด็ จนมัสการพระพุทธมหามณี รัตนปฏิ มากร (พระแก้วมรกต)
และถวายบั งคมพระบรมรูปสมเด็ จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า
ณ ปราสาทเทพบิ ดร ในพระบรมมหาราชวัง เป็นอันเสร็จพิธี
พระราชพิธีฉัตรมงคล จึ งเป็นพระราชพิธีที่ เกี่ยวข้อง
กั บพระมหากษัตริ ย์โดยตรง โดยส่วนใหญ่ แล้วจะทรงปฏิ บั ติ
พระราชกรณียกิ จในพระราชพิธีฉัตรมงคลตามระเบียบแบบแผน
ราชประเพณีที่มี มาแต่โบราณกาลตามที่ ได้กล่าวไว้แล้วนั้ น ดังนั้น
เนื่องในวั นฉัตรมงคล ๕ พฤษภาคม ๒๕๕๒ ที่จะเวี ยนมาถึงนี้
ด้วยสำนึ กในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ที่ ได้ ทรงดำเนิ นพระราชกรณียกิ จด้วยพระราชวิริยะอุ ตสาหะ
เสียสละ เพื่ อพสกนิกชาวไทยของพระองค์ได้อยู่ กันอย่างร่ มเย็น
เป็นสุ ข สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวง
วั ฒนธรรม จึงขอเชิญชวนหน่ วยงานทั้งภาครั ฐ เอกชน และพสกนิกร
ชาวไทย ร่ วมกั นถวายพระพรชั ยมงคลให้พระบาทสมเด็ จ
พระเจ้าอยู่ หัวภู มิ พลอดุลยเดชทรงพระเกษมสำราญ ทรงเจริญ
พระชนมายุยิ่งยืนนานเป็นมหามิ่งขวัญแก่พสกนิ กรชาวไทยสืบไป
ข้อมูลอ้างอิงจากหนั งสือวันและประเพณีสำคัญ
เรียบเรียงโดยศิริวรรณ คุ้มโห้
เครื่องมงคลสิริเบญจราชกกุ ธภัณฑ์ หรือเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์