Page 88 - Culture3-2016
P. 88
เทคนคิ อยทู่ กี่ ารลงนา้ หนกั มอื ดว้ ย
ลงแรงเกนิ ไปไมก้ แ็ ตก
วงลอ้ ไมไ้ มใ่ ชน่ กึ ถงึ แตค่ วามสวยงาม
ตอ้ งทนทาน บางคนใชก้ าวอดั เพราะงา่ ยดี
แตผ่ มจะทา แบบทพี่ อ่ เคยทา
๒
แม้ชีวิตจะหมุนเวียนเข้ามาจนถึงปีท่ี ๘๒ แต่ จันทร์
ขตั ตนิ นท์
สล่าทาวงล้อไม้สาหรับรถม้าแห่งบ้านลาปางหลวง
อา เภอเกาะคา จงั หวดั ลา ปาง กย็ งั คงนงั่ อยตู่ รงมมุ นนั้ ทา่ มกลาง
เครื่องไม้เครื่องมือที่บางชิ้นตกทอดมาตั้งแต่สมัยทาเกวียน
กบั พอ่ มนั ดเู นนิ่ นาน แตใ่ นความทรงจา ของชายชรา ภาพเกวยี น
๑
นบั สบิ ๆ เลม่ ตอ่ เดอื นทพี่ อ่ เพยี รทาเพอื่ สง่ ไปขายเมอื งเพชรบรู ณ์
ยังคงแจ่มชัดเสมอ
เดิมทีพ่อของสล่าจันทร์เป็นเพียงลูกมือช่วยทาเกวียน
ในหมู่บ้านอื่น สมัยนั้นเกวียนคือพาหนะจาเป็นที่ชาวบ้านใช้ จริงอยู่ท่ีภาพกองเกวียนกับเสียงพูดคุยสนุกสนานของบรรดา
ลากไม้ บางคนไปลากไกลถึงเมืองลาพูนก็มี เม่ือสั่งสม คนทาเกวียนจะเลือนหายไปกับอดีต แต่ที่เข้ามาทดแทนคือ
ประสบการณ์จนชานิชานาญพ่อกอ็อกมาทาเกวียนด้วยตวัเอง งานฝีมือรูปแบบใหม่น่ันคือการทาล้อรถม้าด้วยไม้ทุกวันน้ี
ซ่ึงต่อมาบ้านก็กลายเป็นศูนย์กลางการทาเกวียนมีชาวบ้าน แม้เวลาจะผ่านมาเกอืบ๒๐ปีแต่ล้อรถม้าของสล่าจนัทร์กย็งั
มารวมตัวกันทาเกวียนอย่างคึกคัก สล่าจันทร์เห็นพ่อทา คงทาด้วยไม้เป็นเอกลักษณ์อยู่นั่นเอง ส่วนค่าตอบแทนนับว่า
เกวียนมาต้ังแต่เด็กเม่ือโตพอที่จะหยิบจับงานไม้ก็ทาได้อย่าง คุ้มค่าเหนอื่ยเลยทีเดยีว
คล่องแคล่ว เพราะมที ักษะเชงิ ช่างเป็นทนุ เดิมอยู่บ้าง
กาลเวลาเปลี่ยนผ่านมาถึงยุคที่เกวียนกลายเป็น ๑ วงล้อไม้ประกอบดว้ ยดุมลอ้ ซ่ีล้อ และฝกั สล่าจันทรเ์ ชื่อมนั่ ในวิธียดึ ตอ่ ไมแ้ บบ
พาหนะล้าสมัยและไม้ก็หายากข้ึน อาชีพคนทาเกวียนจาต้อง โบราณ ไมว่ า่ จะเปน็ การบาก การเจาะ การตอกสลกั เขา้ เดอื ย หรือคะเน
ด้วยสายตา เหมือนเม่ือครง้ั ทาํา ล้อเกวียนกบั พอ่
ยุติ สล่าจันทร์ในตอนน้ันอายุราว ๖๐ กว่าปีจึงหันมาทาล้อ ๒ หลังเรียนรู้ภมู ิปญั ญาจากผเู้ ปน็ พ่อไดไ้ มก่ ่ีเดือน ทองสุข ขัตตนิ นท์ กล็ งมือทาํา วงล้อไม้
รถม้าตามที่มีลูกค้าคนหนึ่งสงั่ ความรู้ความชา นาญจากการทา ชุดแรกในชวี ติ ในภาพเขากําาลงั ตอกฝักเขา้ กับซลี่ ้อ หลงั จากน้ันจะใช้ตัวสลกั
ซึ่งเปน็ เศษไม้รปู สามเหลีย่ ม ตอกเข้าไปในรอยตอ่ ระหว่างฝักจนแน่นหนาอกี ครัง้
ลอ้ เกวยี นถกู นา มาปรบั ใชก้ บั การทา ลอ้ รถมา้ เพราะโดยรวมแลว้
๓ วงล้อไม้ใกล้จะสมบรู ณ์แลว้ เหลือเพียงขัน้ ตอนรดั เหล็ก หรอื ใสข่ อบล้อเหล็กให้กับ
ล้อเกวียนต่างจากล้อรถม้าแค่เพียงขนาดที่ใหญ่กว่าเท่านั้นเอง
วงลอ้ ไม้ ซง่ึ ตอ้ งอาศยั ความรว่ มแรงรว่ มใจกนั ของคนในครอบครวั เมอ่ื ใสข่ อบลอ้ เรยี บรอ้ ย ๓
กเ็ ปน็ อนั เสรจ็ สน้ิ ขน้ั ตอนในสว่ นของสลา่ จนั ทร์ จากนน้ั ลกู คา้ จะนาํา ไปใสย่ างตอ่ ไป
86
